Προσεγγίζοντας την τέχνη (ό,τι κι αν είναι αυτό)

κουλτουροπαπαρολογίες: η επιτηδευμένη σκέψη με κουράζει, με τσαντίζει, με μπερδεύει. μερικοί όμως ευτυχώς κρατούν καθαρή τη σκέψη τους. έτσι, για να περνά η ώρα και να νιώθουμε λιγότερο μόνοι.

μια ερώτηση: όλοι αυτοί οι εύγλωτοι και μορφωμένοι, τι μας προσφέρουν?

μια παρατήρηση: οι κριτικοί θα έπρεπε να γράφονται με ήττα. για να μην ξεχνούν τι βιώνουν καθημερινά.

μια συμβουλή (από έναν ζαλισμένο -μα δημιουργικό- βάτραχο): «Explore my pond at your own pace. You will probably only find fish-bones and empty bottles from yesterday’s feast. Forget about your glasses. Who is tipsy frog? why is he feeling tipsy and why is he a frog? i have no satisfying answers to these questions. Who’s asking, anyway?» (του tipsy frog)

ένα κείμενο (ανορθόγραφο εκ πεποιθήσεως): «Κάθε εξήγηση για το τί υποδεικνύουν αυτά τα έργα δεν θα ήταν παρά μια ερμηνεία. Σίγουρα μεταξύ τους η κάθε ερμηνεία θα είχαν κινά σημεία και θα γύριζαν γύρο από κάποιο γενικό πλαίσιο, όμως καμία από αυτές ακόμα κι αν τις έβαζα όλες μαζί δεν θα μπορούσαν να περιγράψουν αυτό που προσφέρουν αυτά τα έργα. Ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό, είναι γιατί ακριβός ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούν αυτά τα έργα (όπως και τα περισσότερα ζωγραφικά έργα άλλωστε) είναι με την γλώσσα της εικόνας και όχι του λόγου. Όπως και με την μουσική, όσο κι αν μιλάς για μια συμφωνία του Μότσαρτ ποτέ δεν θα καταλάβεις αν δεν την ακούσης και όταν την ακούσεις τα λόγια για αυτήν θα είναι περιττά. Έτσι και στην ζωγραφική τα λόγια είναι περιττά. Τα χρησιμοποιούμε από συνήθεια, από κεκτημένη ταχύτητα, μιας και έχουμε μάθει όλα να τα ερμηνεύουμε με λόγια.

Έτσι κι εγώ από συνήθεια θα μπορούσα να πω για κάθε μου έργω και μια ιστορία, με το πως το συνέλαβα, πως δημιουργήθηκε, αλλά όλο αυτό δεν θα προσφέρει τίποτα στο ίδιο το έργο, ένα πράγμα θα κάνει μονάχα για να βοηθήσει όλη αυτή η φλυαρία, θα έχει αναγκάσει τον ακροατή όλη αυτήν την ώρα που του μιλάω να καθίσει μπροστά από το έργω και να το παρατηρήσει. Με ένα μεγάλο τίμημα όμως, να κατευθύνω τις αισθήσεις του σύμφωνα με αυτά που εγώ βλέπω, πράγμα που μπορεί να μην ισχύει για εκείνων καθόλου. Γιατί τελικά το μόνο που χρειάζεται ένα έργο είναι χρόνος. Το κάθε έργο θέλει τον χρόνο του για να σου αποκαλυφθεί.

Έτσι την μόνη πυξίδα που μπορώ να προσφέρω στον πρόθυμο θεατή που θα επιδιώξει να βουτήξει στην άβυσσο των εικόνων είναι αυτή της συμβουλής. Των συμβουλεύω να μην κάνει το λάθος να αναζητήσει εννοιολογικά στηρίγματα για να δώσει εξηγήσεις στο κάθε τι που βλέπει. Αυτή είναι μια διαδρομή που θα βγάλει στρεβλά αποτελέσματα. Αλλά να αφήσει ελεύθερες τις οπτικές του αισθήσεις να απορροφηθούν από την ίδια την εικόνα και τον παλμό της. Να ταξιδέψει και να βιώσει εμπειρικά αυτό που βλέπει. Τέλος αν επιθυμεί ας επιδιώξει να βάλει λόγια σε αυτό που βίωσε, θα διαπιστώσει κι ο ίδιος πως πάντα κάτι θα λείπει από αυτά.» (του ιάσονα βενετσανόπουλου)

και μια πρόταση: «Ότι μάθατε ποτέ για έναν πίνακα είναι πόσο σας αρέσει (και το πολύ πολύ γιατί, αν αυτό σας ενδιαφέρει). Αλλά κι αυτό δεν θα το μάθετε μάλλον ποτέ, παρεκτός κι αν γίνετε κουφός και ξεχάσετε τα γράμματα που ξέρατε. [...] Ότι ακολουθεί δεν είναι παρά μια λεκτική παραμόρφωση.[...] Να γράφουμε μια αντίληψη καθαρά οπτική, είναι σαν να γράφουμε μια πρόταση που στερείται νοήματος. Αυτό ακριβώς. Διότι κάθε φορά που θέλουμε να αναθέσουμε στις λέξεις μια πραγματική εργασία μεταφόρτωσης, κάθε φορά που θέλουμε να τις κάνουμε να εκφράσουν κάτι άλλο πέρα από λέξεις, παρατάσσονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να αλληλοαναιρούνται.» (του Σάμουελ Μπέκετ)

kuxumuxu