Εμμανουήλ Ροΐδης

Εκ πάντων των ανθρώπων ο Έλλην είναι ο μείζων έχων κλίσιν εις το να νομίζει εαυτόν μόνην αιτίαν παντός κύκλω του γινομένου θορύβου, ως ο μέθυσος εκείνος, όστις ουρών πλησίον βρύσεως έμεινεν εκεί όλην την νύκτα, νομίζων ότι εξ αυτού εκπορεύεται όλον το ύδωρ το οποίον ήκουε να τρέχη…

Για να κατακτήσει περίοπτη θέση στο εθνικό Πάνθεον ένας συγγραφέας ή διανοητής, πρέπει να μπορεί να ενσωματωθεί στις πτυχές μιας εθνικής παράδοσης, να μπορεί κατά κάποιο τρόπο να αφομοιωθεί από την εθνική ορθοδοξία που συνιστά το πλαίσιο αναφοράς του, πρέπει, με άλλα λόγια, να διαχειρίζεται το υλικό του με όλες τις προφυλάξεις ενός πολιτευόμενου τού πνεύματος ή έστω με το υπολογιστικό αίσθημα ιστορικής ευθύνης ενός μακρόπνοου πολιτικού απέναντι στο κοινωνικό σύνολο. 

Ο Εμμανουήλ Ροΐδης συγκαταλέγεται στους αφορισμένους της νεοελληνικής πνευματικής ζωής. Λαϊκιστί… στα αδέσποτα. Σαρδόνιος και εικονοκλάστης, θέσει απροσάρμοστος, μοιάζει να διακατέχεται από ένα τέτοιο αίσθημα ασφυξίας μέσα στο ελλαδικό τοπίο, ώστε βάλει αδιακρίτως και με σφοδρότητα κατά πάντων… μάλλον όλων όσων συγκροτούν την σύγχρονη ελληνική μικρότητα.

Δεν χαρίζεται σε πολιτικούς, ψηφοφόρους, ρασοφόρους, εκκλησία, πιστούς, δημοσιογράφους, εθνικούς ευεργέτες, προγονόπληκτους, ευρωπιθηκίζοντες…

Τα άπαντα των σκαλαθυρμάτων του – σύντομα άρθρα, αφορισμοί, αποφθέγματα – εδράζονται σε μια θεμέλια διαπίστωση: Η πληγή της Ελλάδος είναι οι Έλληνες… όπως λέμε, πληγή της ανθρωπότητας, ο άνθρωπος.

Τα Ανθελληνικά είναι ένα διαχρονικό βιβλίο, που αν και γραμμένο στην καθαρεύουσα, δεν κουράζει καθόλου τον αναγνώστη.

Ταιριάζει ιδιαίτερα στις μέρες μας, οπότε παίρνει μια υπεραξία μέσα από το χαρούμενο πνεύμα των εκλογικών ημερών μας.

Η υπερβολική επέκτασις της καλλιεργείας της πολιτικής έγεινεν αιτία εξαχρειώσεως του ποιού αυτής, απαράλλακτα όπως συνέβη και εις την σταφίδα.

Το μόνον πράγμα, όπερ δεν κατώρθωσαν ακόμη να χαλάσωσιν οι πολιτικοί της Ελλάδος, είναι αι ωραίαι χειμεριναί ημέραι.

Βαρύ οπωσδήποτε αποβαίνει το θέαμα ολοκλήρου της Ελλάδος μεταβαλλομένης εις λιβάδιον κομματικής κτηνοτροφίας.

Είναι αληθές ότι ο Έλλην δεν συμπαθεί προς τα φυτά, εξαιρουμένων των προσοδοφόρων.

Το βασιλικόν σκήπτρον καλώς εξεταζόμενον ουδέν άλλο είναι  ή λαβή μάστιγος.

Η Εκκλησία πριν αναθεματίση την ελευθερίαν της συνειδήσεως, την θρησκευτικήν ισότητα και τους άλλους διέποντας τας σήμερον κοινωνίας θεσμούς, εφρόντισε να κηρύξη αναμάρτητον το στόμα όπερ απήγγειλε την ανέκκλητον καταδίκην.

Πλατωνικός έρως = μαλακόν παξιμάδιον δια τους μη έχοντας οδόντας.

Κι ένα τελευταίο γιατί δεν έχω χρόνο για πολλά… αφιερωμένο σε όλα τα ευτυχισμένα γεροντοπαλίκαρα που αντιστοιχούν σε δυστυχισμένες γεροντοκόρες...

Ποιητικώτατη γυνή ήθελεν είναι η απαιτούσα ως η Τροία δεκαετή πολιορκίαν πριν ή παραδοθή!