Biutiful (2010)

Η ταινία Biutiful μοιάζει με μια καρτ ποστάλ από έναν υπερδιαφημισμένο τουριστικό προορισμό που όμως κανείς δε θα ήθελε να δει. Εδώ δεν μπαίνουμε μέσα στα κοσμικά μπαρ και τις πολυτελείς εμπορικές στοές αλλά στον «σύμπαν» της πίσω πλευράς. Στους Αφρικανούς και τους Κινέζους μετανάστες χωρίς χαρτιά, στους νταβατζήδες και τις πόρνες, στους μικροαπατεώνες, τα πρεζόνια και τους αλκοολικούς. Ο ήρωας της ταινίας, ο Ουξμπάλ, είναι ένας απ' αυτούς, ταυτόχρονα όμως δεν είναι. Ο Μεξικανός Ινιάριτου επανακάμπτει με ό,τι πιο γυμνό, ωμό και δυνατό. Με μια απλή και ευθεία ιστορία για έναν σοβαρά άρρωστο άνδρα, έναν λούμπεν του υποκόσμου της Βαρκελώνης που ετοιμάζεται να αποχαιρετήσει αυτόν τον κόσμο, να κλείσει τα βιβλία του με όλες του τις υποχρεώσεις, τα ανοιχτά ζητήματα και τη συνείδησή του.

Μια κατασκευή συγκλονιστική, μια άηχη κραυγή, μια ταινία που γίνεται μεγάλη κυρίως από τον τρόπο που ο σκηνοθέτης αφηγείται την ιστορία. Ο Ινιάριτου συνθέτει, σκηνή τη σκηνή, κόψιμο το κόψιμο. Το κύριο εργαλείο του είναι ο Χαβιέ Μπαρδέμ που «γεμίζει» το ρόλο, καλύτερος ίσως από ποτέ.

Είναι εξαιρετικά «παρών» και όντως αψεγάδιαστος. Περιφέρεται στους σκοτεινούς δρόμους της Βαρκελώνης, μάλλον σαν σκιά, σαν φάντασμα, μετράει συνεχώς τα βρώμικα και πολυκαιρισμένα χαρτονομίσματα και προσπαθεί να κάνει το καλύτερο, ώστε να μην ανησυχήσει ιδιαίτερα τα παιδιά του όταν ο πόνος χτυπάει κόκκινο, όπως και τα ούρα του, σκέτο αίμα. Η προοπτική του θανάτου τον κάνει ευάλωτο αυτόν τον μπλεγμένο ως τα μπούνια με τον υπόκοσμο, την παραοικονομία, αυτόν που σχεδιάζει μαζί με τους ιδιοκτήτες των σκλάβων τις προοπτικές για δουλειά και κατοικία των Κινέζων λαθρομεταναστών. Αυτόν τον μεσάζοντα, τον συνδετικό κρίκο της μαύρης εργασίας με την αγορά. Ο Ουξμπάλ διαθέτει κι ένα εγγενές χάρισμα. Εκείνο της επικοινωνίας με τους νεκρούς την ώρα που ξεψυχούν. Εκείνο του οδηγού τους στην άλλη όχθη. Μεταφυσικό στοιχείο που μάλλον συνδράμει τη ροή και την ποιητικότητα της οπτικοποίησης σε μια μελοδραματική ιστορία που καλύπτεται ώρες ώρες από ένα πέπλο μισοθρησκευτικής, μισοπαραισθησιακής τάξης... Πολύ καλοδουλεμένη σπουδή πάνω στο χαρακτήρα που υποδύεται ο Χαβιέ Μπαρδέμ, τον Ουξμπάλ, που συναντά για πρώτη φορά τον πατέρα του, σαν ταριχευμένο σε πολύ νεαρή ηλικία, πτώμα. Ετσι, στο εκπληκτικό πλάνο του χιονισμένου δάσους, ο πατέρας είναι πολύ νεότερος από το γιο...

Ο Ινιάριτου αποδεικνύεται πανάξιος στην παράλληλη και ταυτόχρονη αφήγηση ιστοριών της μοίρας πολλών ανθρώπων, παρά την απουσία αιχμηρής αφηγηματικής δομής και σεναριακών ανατροπών. Η, σκηνοθετημένη με οπτική μαστοριά, αφήγηση μετεξελίσσεται σε ένα υπόκωφο και σπαρακτικό πένθιμο τραγούδι που το κοινωνικό πάθος και η ταξική προσέγγιση αναμειγνύονται μέσα από μαγικό ρεαλισμό.

Παίζουν: Χαβιέ Μπαρδέμ, Μαριθέλ Αλβαρες, Εντουαρντ Φερνάντες.

Παραγωγή: Ισπανία, Μεξικό (2010).

http://www1.rizospastis.gr/story.do?id=6036021&publDate=13/1/2011