Δυστυχώς επτωχεύσαμεν 4 φορές

Η λέξη «χρεοκοπία» ακούστηκε στην Ελλάδα τέσσερις φορές :  1827, 1843, 1893 και 1932. Πτωχεύσεις που οφείλονταν στην αδυναμία της χώρας να εξυπηρετήσει έναν υπέρμετρο και πανάκριβο εξωτερικό δανεισμό και λύνονταν με ακόμη μεγαλύτερο και επαχθέστερο δανεισμό δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο που έσπασε μόλις στα μέσα της δεκαετίας του 1960. 

 Και που είχαν σχεδόν πάντα μια έμμεση ή άμεση σχέση με την εθνική κυριαρχία, όπως προς γενική έκπληξη ανέφερε προ ημερών στο Υπουργικό Συμβούλιο ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου. Γιατί; Οχι μόνο επειδή σε πτώχευση δεν μπορείς να ασκήσεις εξωτερική πολιτική, όπως διευκρίνισε μετά ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Θόδωρος Πάγκαλος, αλλά επειδή ιστορικά οι περισσότερες πτωχεύσεις συναρτήθηκαν με την εθνική ολοκλήρωση. 

 

Τα δάνεια των Ελλήνων από τις τράπεζες των ξένων δυνάμεων για τον αγώνα της απελευθέρωσης του 1821 είναι πολλά και δυσβάσταχτα. Περίπου 2,8 εκατομμύρια λίρες Αγγλίας συμφώνησαν να δανειστούν οι αγώνιστές του 1821, όμως τα χρήματα που έφτασαν στα ταμεία ήταν περίπου στο 20% του συνολικού ποσού. (Υπήρχαν και κάποιοι μεσάζοντες, όπως υπάρχουν και σήμερα). Παρ' όλα αυτά, οι έλληνες χρεώθηκαν όλο το ποσό που όμως δεν κατάφεραν να αποπληρώσουν, γι' αυτό και το 1827, το νεοσύστατο ελληνικό κράτος κηρύσσει με το “καλημέρα” την πρώτη του πτώχευση.

Το 1832, η Ελλάδα ανακηρύσσεται ανεξάρτητο κράτος και οι συμμαχικές δυνάμεις δίνουν ως... “μπόνους” έναρξης κράτους ένα δάνειο ύψους 60 εκατ. φράγκων στον Βασιλιά 'Οθωνα.

Από αυτά, τα 33 εκατομμύρια πήγαν στην αποπληρωμή των προηγούμενων δανείων, ενώ τα επόμενα 11 χρόνια οι Έλληνες πληρώνουν δυσβάσταχτους φόρους προκειμένου να εξοφληθεί και το δεύτερο δάνειο.

Κάπου στο 1843, ήρθε η δεύτερη πτώχευση.

Στα χρόνια που ακολούθησαν η πολιτική αστάθεια ήταν το βασικό χαρακτηριστικό γνώρισμα της χώρας, ωσότου αναλάβει την πρωθυπουργία της χώρας ο Χαρίλαος Τρικούπης.

Ο Τρικούπης κατάφερε και πέτυχε έξι μεγάλους δανεισμούς συνολικού ύψους 640 εκατομμυρίων φράγκων, προχωρώντας σε τεράστια έργα υποδομής και ανάπτυξης της χώρας.

Όμως, λόγω των παλαιών δανείων και της επιβολής υψηλής φορολογίας στους πολίτες, σε συνδυασμό με τις μεγάλες αγορές στρατιωτικών εξοπλισμών, ο Τρικούπης μπήκε στη Βουλή το 1893, και ανήγγειλε την τρίτη κατά σειρά πτώχευση της Ελλάδας. Το εξωφρενικό στην όλη υπόθεση είναι ότι ενώ η Ελλάδα βρισκόταν σε κατάσταση πτώχευσης, η νέα κυβέρνηση επί Δηλιγιάννη προχώρησε στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1987, που όχι μόνο ανάγκασε την Ελλάδα να ηττηθεί κατά κράτος από τους Τούρκους, αλλά και τους έβαλε στον Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο...

Και ερχόμαστε στο 1932.

Το  παγκόσμιο οικονομικό κράχ του 1929 έχει αρχίσει να φέρνει τα “ωστικά” κύματα χρεοκοπίας προς την Ελλάδα, Οι εξαγωγές των ελληνικών προϊόντων υπόκεινται σε βαρύ πλήγμα, καθώς θεωρούνται για την χρεοκοπημένη Ευρώπη είδη πολυτελείας, ενώ η μικρασιατική καταστροφή έχει πολλαπλασιάσει τον πληθυσμό της Ελλάδας. Η Ελλάδα είχε δανειστεί ήδη για την υποδοχή των προσφύγων από τη Μικρά Ασία, και ο Ελευθέριος Βενιζέλος δεν κατάφερε ποτέ να συνάψει νέο δάνειο. Η Ελλάδα χρωστά έτσι κι αλλιώς  2,868,1 εκατ. χρυσά φράγκα στους δανειστές της κι έτσι το κράτος κηρύσσει την τέταρτη πτώχευση.