Aς κοινωνικοποιήσουμε τις πολυκατοικίες

Σε μια πολυκατοικία κατά κανόνα ζουν άτομα με παρόμοια κοινωνικο-οικονομικά χαρακτηριστικά, άντε το πολύ-πολύ όσοι ζουν στους πάνω ορόφους να είναι λίγο πλουσιότεροι από όσους ζουν στους κάτω ορόφους. Συνήθως τα άτομα που ζουν στη πολυκατοικία ήδη γνωρίζονται έστω και λίγο, και υπάρχει ένας χώρος απο όπου περνάνε όλοι, η είσοδος, όπου συχνά αφήνονται και τα γράμματα και υπάρχει χώρος ανακοινώσεων. Η πολυκατοικία λοιπόν είναι και αυτή ένας χώρος όπου μπορεί να αναπτυχθεί ο κοινωνικός μετασχηματισμός, αρκεί να βρεθεί ένας κάτοικος ανά πολυκατοικία να βοηθήσει τους υπόλοιπους να έρθουν σε επαφή με πιο ανθρώπινες μορφές κοινωνικοποίησης από την αποξένωση που επικρατεί σήμερα.

Όσοι λοιπόν ζείτε σε πολυκατοικίες μπορείτε να κάνετε το εξής απλό ώστε να συμβάλλετε έμπρακτα στην αντιμετώπιση της αποξένωσης και την βελτίωση των κοινωνικών μας σχέσεων:

Γράψτε σε ένα κομμάτι χαρτί μια ημέρα και μια ώρα για συνέλευση όλων των κατοίκων της πολυκατοικίας σε βολικό μέρος, πχ στο σπίτι σας ή σε κάποιο ουδέτερο χώρο και βάλτε την ανακοίνωση στην είσοδο όπου θα την δουν όλοι. Αν μπορείτε χτυπήστε και τα κουδούνια και ενημερώστε προσωπικά σε κάθε διαμέρισμα ώστε να εξασφαλίσετε μεγαλύτερη συμμετοχή. Εξηγήστε οτι έχετε να κάνετε μια πρόταση για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων των κατοίκων της πολυκατοικίας.

Όταν έρθει η ώρα της συνέλευσης, πείτε κάτι εμπνευσμένο από τα παρακάτω με ό,τι αλλαγές, αυτοσχεδιασμούς, και βελτιώσεις μπορείτε να κάνετε:

Σήμερα ζούμε σε μια εποχή όπου οι κοινωνικές μας σχέσεις έχουν αλλοτριωθεί από τον ατομικισμό και την αποξένωση. Ξυπνάμε το πρωί, πάμε στη δουλειά, γυρίζουμε σπίτι και βλέπουμε τηλεόραση, και δεν ξέρουμε τους γείτονές μας, δεν βοηθάμε το συνάνθρωπο που έχει ανάγκη, δεν ξέρει κανείς από τους γείτονές μας τα προσωπικά προβλήματα που ίσως αντιμετωπίζουμε, έχει χαθεί κάθε έννοια εμπιστοσύνης, αλληλεγγύης, ανθρωπιάς, έχει χαθεί η ίδια η έννοια της γειτονιάς. Η οικονομική κρίση μας βρίσκει ευάλωτους στην ανασφάλεια, χωρίς δίκτυα κοινωνικής προστασίας, χωρίς φίλους, χωρίς γείτονες που θα τείνουν ένα χέρι αλληλεγγύης στον άνεργο, στο πεινασμένο, στον ανασφάλιστο που δεν έχει χρήματα να προμηθευτεί φάρμακα, στον έχοντα ανάγκη.

Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την αποξένωση, την ανασφάλεια, το άγχος της οικονομικής κρίσης αν αναπτύξουμε βαθύτερες κοινωνικές σχέσεις, αν ξαναγίνουμε άνθρωποι, και αν συμφωνήσουμε όλες κι όλοι οτι η εποχή που κοιτάγαμε τη πάρτη μας τελείωσε. Εμείς που ζούμε στην ίδια πολυκατοικία νομίζω ήρθε ο καιρός να γνωριστούμε καλύτερα και να γίνουμε ο ένας φίλος και σύμμαχος του άλλου. Ας γίνει η πολυκατοικία μας μια συλλογικότητα και όχι απλά ένα τσουβάλιασμα ατόμων στο ίδιο κτίριο. Γι’αυτό προτείνω όλες κι όλοι όσοι κατοικούμε στη πολυκατοικία μας να συζητήσουμε τις παρακάτω προτάσεις και να συμφωνήσουμε να τις πραγματοποιήσουμε συλλογικά. Ιδεατά θα ήταν τέλειο αν μπορούσαμε να συμφωνήσουμε στα πάντα με ομοφωνία, αλλά αν κάπου ένας κάτοικος διαφωνεί τότε όσοι συμφωνούν μπορούν να προχωρήσουν στην υλοποίηση της πρότασης χωρίς τη συμμετοχή αυτού που διαφωνεί αρκεί η πρόταση να μην επηρεάζει τη ζωή του διαφωνούντα (πχ η οργάνωση ενός κοινού ταμείου δεν ενοχλεί όποιον διαφωνεί και δεν συμμετέχει σε αυτό):

1. Να οργανώνουμε όλοι οι κάτοικοι της πολυκατοικίας ομαδικές εκδρομές ώστε να γλιτώνουμε χρήματα στα εισιτήρια και να αναπτύξουμε το αίσθημα της συλλογικότητας μεταξύ μας.

2. Να οργανώσουμε συλλογικές κουζίνες ή να μαζευόμαστε οι κάτοικοι κάθε ορόφου στη κουζίνα ενός διαμερίσματος για να φτιάχνουμε όλοι μαζί το φαγητό μας.

3. Όσοι κάτοικοι της πολυκατοικίας μας έχουμε ενδιαφέρον για συμμετοχή σε ομάδα αυτομόρφωσης μπορούμε να συναντιόμαστε σε κάποιο διαμέρισμα μια φορά την εβδομάδα και να μελετάμε μαζί κάποιο βιβλίο που μας ενδιαφέρει, να συζητάμε για αυτό, να ανταλλάζουμε απόψεις και γνώσεις που τυχόν έχουμε για το θέμα με το οποίο ασχολείται το βιβλίο. Μπορούμε επίσης να δανείζουμε ή να ανταλλάζουμε βιβλία, δίσκους ή αρχεία μουσικής, κλπ.

4. Οι κάτοικοι της πολυκατοικίας που διαθέτουν αυτοκίνητο και πηγαίνουν σε κοντινό προορισμό με άλλο κάτοικο που δεν έχει αυτοκίνητο μπορούν να συμφωνήσουν ώστε να μοιράζονται το αυτοκίνητο (car-pooling) έτσι ώστε να βοηθάμε το συνάνθρωπό μας να μη πληρώνει εισιτήρια στα μέσα μαζικής μεταφοράς, να βοηθήσουμε να μειωθεί ο συνωστισμός στα μέσα μαζικής μεταφοράς της πόλης μας, να βοηθήσουμε ώστε η εκπομπή ρύπων του αυτοκινήτου μας που έτσι κι αλλιώς γίνεται να γίνεται όταν το αυτοκίνητο είναι γεμάτο και όχι απλά για τη μεταφορά ενός ατόμου ενώ το αμάξι χωράει δυο ή τέσσερις.

5. Οι κάτοικοι της πολυκατοικίας να οργανώσουμε ένα κοινό ταμείο αλληλοβοήθειας και αλληλεγγύης στο οποίο θα βάζουμε κάθε μήνα ένα μικρό ποσό και όταν κάποιος κάτοικος της πολυκατοικίας μας μείνει χωρίς εργασία ή έχει οικονομικά προβλήματα να μπορεί να συντηρείται λίγο από το ταμείο. Όσοι δεν θέλουν να συμμετάσχουν μπορούν να μην δίνουν συνεισφορά στο ταμείο αλλά δεν θα μπορούν να λάβουν βοήθεια από αυτό.

6. Μπορούμε όλοι οι κάτοικοι της πολυκατοικίας μας να οργανωθούμε για να πράττουμε όλοι μαζί κάποιες πράξεις κοινωνικής αλληλεγγύης όπως πχ να βρούμε κάποιο τρόπο να βοηθήσουμε τους αστέγους και τους άπορους της γειτονιάς μας.

7. Αν στη πολυκατοικία μας διανέμουν και μετανάστες μπορούμε να τους βοηθήσουμε να μάθουν ελληνικά δίνοντάς τους μαθήματα (αφιλοκερδώς) και βιβλία, και βεβαίως μπορούν και οι μετανάστες να μας μάθουν τη γλώσσα τους και τη κουλτούρα τους, ή να μας μαγειρέψουν κάτι από τη κουζίνα της κουλτούρας τους.

8. Αν κάποιοι κάτοικοι της πολυκατοικίας γνωρίζουν κάποιο μουσικό όργανο μπορούν να μας παίξουν μουσική, να διασκεδάσουμε, να χορέψουμε. Μπορούμε επίσης να γράφουμε ποιήματα και να τα βάζουμε στο χώρο ανακοινώσεων. Έτσι θα μάθουμε να αναπτύσσουμε τις καλλιτεχνικές μας δεξιότητες σαν συλλογικότητα.

9. Αν κάποιος που νοικιάζει διαμέρισμα στη πολυκατοικία μας έχει οικονομική δυσκολία να πληρώνει το ενοίκιό του και κινδυνεύει να φάει έξωση από τον ιδιοκτήτη του διαμερίσματος τότε μπορούμε να τον φιλοξενήσουμε εμείς στο καναπέ του διαμερίσματός μας ώστε να μην μείνει άστεγος.

10. Στη πολυκατοικία μας θα μπορούσαμε να βοηθάμε τις μητέρες ή τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια που έχουν υιοθετήσει παιδί να το προσέχουν ενώ λείπουν στη δουλειά (συλλογικό baby-sitting).

11. Θα μπορούσαμε όλοι οι κάτοικοι της πολυκατοικίας μας να βάλουμε λεφτά για να έχουμε μια κοινή σύνδεση στο διαδίκτυο μεγάλης ταχύτητας (πχ μισθωμένη γραμμή). Θα μπορούσαμε επίσης όλοι οι κάτοικοι της πολυκατοικίας μας να δημιουργήσουμε ένα τοπικό δίκτυο των υπολογιστών μας έτσι ώστε να μοιραζόμαστε αρχεία (file-sharing) ή να έχουμε ηλεκτρονική συνεργασία μεταξύ μας ανεξάρτητα από το διαδίκτυο. Επίσης, αν μεταξύ μας υπάρχει κάποιος ραδιοερασιτέχνης, θα μπορούσαμε όλοι οι κάτοικοι της πολυκατοικίας μας να μεταδίδουμε δικό μας ραδιοφωνικό πρόγραμμα κάποια συγκεκριμένη ώρα και μέρα όπου ο κάθε κάτοικος θα μιλάει για κάποιο θέμα που τον ενδιαφέρει. Επίσης θα μπορούσαμε στο διαδίκτυο να φτιάξουμε ένα blog της πολυκατοικίας μας όπου θα δημοσιεύουμε κοινές απόψεις της συνέλευσης της πολυκατοικίας μας, τα νέα μας, κλπ.

12. Αφού θα τα έχουμε κάνει όλα αυτά και θα έχουμε γνωριστεί, θα έχει αναπτυχθεί το αίσθημα της συλλογικότητας μέσα μας, θα έχουμε εμπιστοσύνη ο ένας στον άλλο, τότε θα μπορούσαμε να συζητήσουμε για το θέμα της έστω και μικρής οικονομικής ανισότητας μεταξύ των κατοίκων της πολυκατοικίας μας. Δηλαδή, μπορεί ο κάτοικος του πρώτου ορόφου να έχει μια δουλειά με μισθό 800 ευρώ και ο κάτοικος του ρετιρέ να έχει μια δουλειά με μισθό 1800 ευρώ. Δεν είναι άδικο όμως να υπάρχει οικονομική ανισότητα, έστω και μικρή, μεταξύ φίλων και μελών της ίδιας συλλογικότητας; Θα μπορούσαμε λοιπόν όλοι μαζί να συμφωνήσουμε κάποιον τρόπο ώστε οι κάτοικοι της πολυκατοικίας με υψηλότερο εισόδημα να βοηθήσουν ώστε να μειωθεί και να εξαλειφτεί η οικονομική ανισότητα μέσα στη πολυκατοικία μας. Για αρχή θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε στη σύσταση ενός κοινού ταμείου όπου θα βάζουμε το μισό μισθό μας (όποιος παίρνει 800 θα βάζει 400, κι όποιος παίρνει 1800 θα βάζει 900) και με τα χρήματα που συγκεντρώνονται σε αυτό το ταμείο θα πληρώνουμε τους λογαριασμούς ΔΕΗ-ΟΤΕ-ΕΥΔΑΠ και τα έξοδα σούπερμάρκετ όλων των κατοίκων της πολυκατοικίας μας που συμμετέχουν στο ταμείο αυτό (ιδεατά όλους). Αργότερα θα μπορούσαμε όλα τα χρήματα του μισθού μας να τα βάζουμε στο ταμείο και όλη η οικονομική μας ζωή να είναι συλλογική, δηλαδή να αποφασίζουμε από κοινού στη συνέλευση της πολυκατοικίας μας τί ψώνια χρειαζόμαστε από το σούπερμάρκετ, τί έπιπλα και άλλα αγαθά χρειάζονται οι κάτοικοι της πολυκατοικίας μας, κλπ. Έτσι θα εξαλειφόταν ο οικονομικός ανταγωνισμός και η ανισότητα που είναι και η αιτία της κοινωνικής μας αποξένωσης.

Αφού τα πράξουμε όλα αυτά και δούμε οτι πραγματικά δουλεύουν και βελτιώνουν τη ζωή μας ψυχικά και υλικά, τότε θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε και άλλες πολυκατοικίες να ακολουθήσουν το δικό μας παράδειγμα, και σιγά-σιγά αυτό το ήθος της συλλογικότητας να διαχυθεί σε όλη τη κοινωνία ώστε να γίνουμε πλέον ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ και όχι απλά μια μάζα ανθρώπων που πηγαίνουν στη δουλειά το πρωί και όταν τελειώσουν κάθονται στο καναπέ και βλέπουν τηλεόραση μέχρι να πεθάνουν.

του Στέλιου Ζορμπά