Τις περασμένες εβδομάδες, τα γεγονότα σάρωσαν την Ιρλανδία και καθώς διαλύεται σιγά-σιγά ο καπνός από το πεδίο μάχης, μπορούμε να αρχίσουμε να καταμετρούμε τα θύματα.
Όχι στην παράδοση της κυριαρχίας
Η διαδήλωση του περασμένου Σαββάτου μπροστά στο Γενικό Ταχυδρομείο του Δουβλίνου προσέλκυσε, στην πρωτεύουσα, ανθρώπους από όλη την Ιρλανδία για να διαδηλώσουν εναντίον του τετραετούς Σχεδίου Ανάκαμψης της ιρλανδικής κυβέρνησης που προβλέπει περικοπές 15 δισ. ευρώ. Το Σχέδιο δόθηκε στη δημοσιότητα στις αρχές της περασμένης εβδομάδας και περιέγραφε, λεπτομερώς, ποιος και πώς θα φέρει το βάρος της εξυπηρέτησης του πακέτου «διάσωσης» των 85 δισ. ευρώ.
Ενώ η κυβέρνηση διαπραγματευόταν ακόμη το δάνειο από το ΔΝΤ και την Ε.Ε., οι διαδηλωτές βάδιζαν εναντίον της παράδοσης της εξουσίας λήψης αποφάσεων σε ξένα σώματα. Οι οργανωτές της διαδήλωσης υπολόγισαν τους συμμετέχοντες σε 150.000, ενώ η αστυνομία τούς εκτίμησε σε 50.000. Και οι δύο αριθμοί είναι πολύ σημαντικοί σε μια χώρα με περίπου 4,5 εκατ. κατοίκους. Ίσως μόνο ο πάπας κατόρθωσε να κινητοποιήσει περισσότερους Ιρλανδούς, όταν επισκέφθηκε την Ιρλανδία το 1979.
Η τοποθεσία της διαδήλωσης ήταν μια εξαιρετική επιλογή, καθώς το Γενικό Ταχυδρομείο ήταν το αρχηγείο των ηγετών της Πασχαλινής Eξέγερσης του 1916 (εναντίον των Άγγλων). Ειρωνικά, ήταν μια εξέγερση που απέτυχε και καταδικάστηκε ευρέως από τους Ιρλανδούς της εποχής. Ωστόσο, έπαιξε μεγάλο ρόλο στη μετέπειτα εθνική κινητοποίηση. Το κυρίαρχο μήνυμα των οργανωτών ήταν σαφές: δεν μπορεί να διακυβευθεί το δικαίωμα στην κυριαρχία, και συνοδευόταν με στοιχεία του ιρλανδικού εθνικισμού.
Δρακόντεια μέτρα, μεγάλος θυμός
Η επίκληση του δικαιώματος μιας χώρας να καθορίζει την τύχη της, αν και αναφερόταν στο ΔΝΤ-ΕΚΤ-Ε.Ε., κυρίως στρεφόταν κατά του κυβερνητικού κόμματος Φιάνα Φέιλ. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, ο συνασπισμός Φιάνα Φέιλ-Πρασίνων έχει απολέσει εδώ και καιρό την εντολή να κυβερνά, αλλά κρατιέται στην εξουσία με νύχια και με δόντια. Ο τετραετής κρατικός προϋπολογισμός περιείχε δρακόντεια μέτρα για τους εργαζόμενους. Μεταξύ άλλων: γενικό φόρο ιδιοκτησίας ανεξαρτήτως της αξίας, μείωση κατά 1 ευρώ του κατώτερου ημερομισθίου, από 8,65 σε 7,65 ευρώ, αυξήσεις στο φόρο εισοδήματος και στον ΦΠΑ, περικοπές κοινωνικών επιδομάτων, διεύρυνσης της φορολογικής βάσης για να περιλάβει τους χαμηλόμισθους εργάτες που εξαιρούνταν και αύξηση των ετήσιων πανεπιστημιακών διδάκτρων από 500 μέχρι 2.000 ευρώ, καταργώντας ουσιαστικά την πρόσβαση στη «δωρεάν» τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Πολλοί είναι πρόθυμοι να πληρώσουν το μερίδιό τους, αποδεχόμενοι ότι τα «καλά χρόνια» έχουν τελειώσει και ότι ίσως ουδέποτε υπήρχε τόση ευημερία όση νόμιζαν. Αλλά υπάρχει έκδηλος θυμός, γιατί το βάρος φορτώνεται πασιφανώς στους ώμους των εργαζόμενων φτωχών και στις μεσαίες τάξεις που ήδη έχουν πληγεί περισσότερο με την αύξηση της ανεργίας, τις μειώσεις των μισθών στο Δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα και με τις απώλειες στην αξία των υποθηκών. Την ίδια στιγμή το κυβερνητικό Σχέδιο Ανάκαμψης δεν κάνει λόγο για αύξηση της φορολόγησης των πλουσίων ή για περικοπή μισθών ή των εξόδων που πληρώνονται στην πολιτική ελίτ και στους ανώτερους δημοσίους υπαλλήλους. Σύμφωνα με την εθνικής εμβέλειας εφημερίδα Irish Independent, στο τέλος του τετραετούς σχεδίου το μέσο νοικοκυριό θα πληρώνει 4.500 ευρώ παραπάνω σε φόρους και άλλες επιβαρύνσεις.
Γράφουν τη δημοκρατία στα παλιά τους τα παπούτσια
Υπάρχει, επίσης, το ερώτημα πόσο δημοκρατικό είναι να επιβάλλεται αυτό το τετραετές σχέδιο, όταν η κυβέρνηση που το έχει σχεδιάσει ανακοίνωσε ότι σύντομα θα προκηρύξει εκλογές, υπό την έννοια ότι έτσι αναγκάζει την επόμενη κυβέρνηση να εφαρμόσει τα δικά της μέτρα.
Όλες οι σφυγμομετρήσεις δείχνουν ότι δεν υπάρχει η παραμικρή πιθανότητα να λάβει την πλειοψηφία το Φιάνα Φέιλ στις προβλεπόμενες εκλογές. Υπουργοί αρχίζουν να αναζητούν αθόρυβα τρόπους για να γλιστρήσουν στην αφάνεια, με πρώτον απ’ όλους τον υπουργό Δικαιοσύνης, Ντέρμοτ Άχερν, που ανακοίνωσε την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την πολιτική για λόγους υγείας. Οργιάζουν οι φήμες ότι την ίδια τακτική θα ακολουθήσουν και άλλοι πολιτικοί.
Παρ’ όλο που η Ε.Ε. έχει δηλώσει σαφώς ότι η νέα κυβέρνηση θα μπορεί να διαπραγματευτεί νέους όρους για τη συμφωνημένη διάσωση, είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι αυτοί οι νέοι όροι θα είναι ουσιωδώς διαφορετικοί από τους τρέχοντες. Ενώ το Κοινοβούλιο προφανώς χρειάζεται μια πλήρη ανανέωση ως αποτέλεσμα της αμοιβαίας σπίλωσης των πολιτικών κομμάτων από τότε που άρχισε η κρίση, το 2008, το βασικό κόμμα της αντιπολίτευσης, το Φάιν Γκάελ δεν έχει παρουσιάσει μια εναλλακτική λύση για τα προβλήματα της χώρας. Η γνώμη που ακούγεται όλο και πιο συχνά είναι πως ο λαός θα χάσει όποιο κόμμα εξουσίας κι αν ψηφίσει.
Και η χρεοκοπία ορατή
Αναπόσπαστο μέρος του οικονομικού πακέτου των 85 δισ. ευρώ, που θα δοθούν στο μεγαλύτερο μέρος τους για τη σωτηρία των τραπεζών, είναι και τα τελευταία ρευστά αποθεματικά της Ιρλανδίας με τη μορφή των 17, 5 δισ. ευρώ του Εθνικού Ταμείου Συντάξεων. Η συμβολή της Ιρλανδίας στο πακέτο σημαίνει ότι πλέον έχει πολύ μικρό χώρο ελιγμών, καθώς δεσμεύονται τα τελευταία αποθεματικά της. Το πακέτο διάσωσης των τραπεζών και «σταθεροποίησης» του ευρώ έχει ένα ληστρικά υψηλό επιτόκιο της τάξης του 5,8% και οι σχολιαστές εικάζουν ότι η Ιρλανδία θα υποχρεωθεί να κηρύξει αθέτηση πληρωμών τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Αν υπάρχει, ίσως, μια σταλιά παρηγοριάς από αυτή την τελευταία παρέμβαση της Ευρωζώνης, είναι ότι δεν προσφέρει τίποτε που να πείθει την αγορά, αφού η Πορτογαλία περιμένει στην ουρά για τους ίδιους ακριβώς λόγους. Αυτό επιβεβαιώνει πως η αντιμετώπιση των περιφερειακών οικονομιών απλώς οδηγεί την Ευρωζώνη σε ακόμη βαθύτερη κρίση.
Η διαδήλωση του περασμένου Σαββάτου μπροστά στο Γενικό Ταχυδρομείο του Δουβλίνου προσέλκυσε, στην πρωτεύουσα, ανθρώπους από όλη την Ιρλανδία για να διαδηλώσουν εναντίον του τετραετούς Σχεδίου Ανάκαμψης της ιρλανδικής κυβέρνησης που προβλέπει περικοπές 15 δισ. ευρώ. Το Σχέδιο δόθηκε στη δημοσιότητα στις αρχές της περασμένης εβδομάδας και περιέγραφε, λεπτομερώς, ποιος και πώς θα φέρει το βάρος της εξυπηρέτησης του πακέτου «διάσωσης» των 85 δισ. ευρώ.
Ενώ η κυβέρνηση διαπραγματευόταν ακόμη το δάνειο από το ΔΝΤ και την Ε.Ε., οι διαδηλωτές βάδιζαν εναντίον της παράδοσης της εξουσίας λήψης αποφάσεων σε ξένα σώματα. Οι οργανωτές της διαδήλωσης υπολόγισαν τους συμμετέχοντες σε 150.000, ενώ η αστυνομία τούς εκτίμησε σε 50.000. Και οι δύο αριθμοί είναι πολύ σημαντικοί σε μια χώρα με περίπου 4,5 εκατ. κατοίκους. Ίσως μόνο ο πάπας κατόρθωσε να κινητοποιήσει περισσότερους Ιρλανδούς, όταν επισκέφθηκε την Ιρλανδία το 1979.
Η τοποθεσία της διαδήλωσης ήταν μια εξαιρετική επιλογή, καθώς το Γενικό Ταχυδρομείο ήταν το αρχηγείο των ηγετών της Πασχαλινής Eξέγερσης του 1916 (εναντίον των Άγγλων). Ειρωνικά, ήταν μια εξέγερση που απέτυχε και καταδικάστηκε ευρέως από τους Ιρλανδούς της εποχής. Ωστόσο, έπαιξε μεγάλο ρόλο στη μετέπειτα εθνική κινητοποίηση. Το κυρίαρχο μήνυμα των οργανωτών ήταν σαφές: δεν μπορεί να διακυβευθεί το δικαίωμα στην κυριαρχία, και συνοδευόταν με στοιχεία του ιρλανδικού εθνικισμού.
Δρακόντεια μέτρα, μεγάλος θυμός
Η επίκληση του δικαιώματος μιας χώρας να καθορίζει την τύχη της, αν και αναφερόταν στο ΔΝΤ-ΕΚΤ-Ε.Ε., κυρίως στρεφόταν κατά του κυβερνητικού κόμματος Φιάνα Φέιλ. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, ο συνασπισμός Φιάνα Φέιλ-Πρασίνων έχει απολέσει εδώ και καιρό την εντολή να κυβερνά, αλλά κρατιέται στην εξουσία με νύχια και με δόντια. Ο τετραετής κρατικός προϋπολογισμός περιείχε δρακόντεια μέτρα για τους εργαζόμενους. Μεταξύ άλλων: γενικό φόρο ιδιοκτησίας ανεξαρτήτως της αξίας, μείωση κατά 1 ευρώ του κατώτερου ημερομισθίου, από 8,65 σε 7,65 ευρώ, αυξήσεις στο φόρο εισοδήματος και στον ΦΠΑ, περικοπές κοινωνικών επιδομάτων, διεύρυνσης της φορολογικής βάσης για να περιλάβει τους χαμηλόμισθους εργάτες που εξαιρούνταν και αύξηση των ετήσιων πανεπιστημιακών διδάκτρων από 500 μέχρι 2.000 ευρώ, καταργώντας ουσιαστικά την πρόσβαση στη «δωρεάν» τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Πολλοί είναι πρόθυμοι να πληρώσουν το μερίδιό τους, αποδεχόμενοι ότι τα «καλά χρόνια» έχουν τελειώσει και ότι ίσως ουδέποτε υπήρχε τόση ευημερία όση νόμιζαν. Αλλά υπάρχει έκδηλος θυμός, γιατί το βάρος φορτώνεται πασιφανώς στους ώμους των εργαζόμενων φτωχών και στις μεσαίες τάξεις που ήδη έχουν πληγεί περισσότερο με την αύξηση της ανεργίας, τις μειώσεις των μισθών στο Δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα και με τις απώλειες στην αξία των υποθηκών. Την ίδια στιγμή το κυβερνητικό Σχέδιο Ανάκαμψης δεν κάνει λόγο για αύξηση της φορολόγησης των πλουσίων ή για περικοπή μισθών ή των εξόδων που πληρώνονται στην πολιτική ελίτ και στους ανώτερους δημοσίους υπαλλήλους. Σύμφωνα με την εθνικής εμβέλειας εφημερίδα Irish Independent, στο τέλος του τετραετούς σχεδίου το μέσο νοικοκυριό θα πληρώνει 4.500 ευρώ παραπάνω σε φόρους και άλλες επιβαρύνσεις.
Γράφουν τη δημοκρατία στα παλιά τους τα παπούτσια
Υπάρχει, επίσης, το ερώτημα πόσο δημοκρατικό είναι να επιβάλλεται αυτό το τετραετές σχέδιο, όταν η κυβέρνηση που το έχει σχεδιάσει ανακοίνωσε ότι σύντομα θα προκηρύξει εκλογές, υπό την έννοια ότι έτσι αναγκάζει την επόμενη κυβέρνηση να εφαρμόσει τα δικά της μέτρα.
Όλες οι σφυγμομετρήσεις δείχνουν ότι δεν υπάρχει η παραμικρή πιθανότητα να λάβει την πλειοψηφία το Φιάνα Φέιλ στις προβλεπόμενες εκλογές. Υπουργοί αρχίζουν να αναζητούν αθόρυβα τρόπους για να γλιστρήσουν στην αφάνεια, με πρώτον απ’ όλους τον υπουργό Δικαιοσύνης, Ντέρμοτ Άχερν, που ανακοίνωσε την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την πολιτική για λόγους υγείας. Οργιάζουν οι φήμες ότι την ίδια τακτική θα ακολουθήσουν και άλλοι πολιτικοί.
Παρ’ όλο που η Ε.Ε. έχει δηλώσει σαφώς ότι η νέα κυβέρνηση θα μπορεί να διαπραγματευτεί νέους όρους για τη συμφωνημένη διάσωση, είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι αυτοί οι νέοι όροι θα είναι ουσιωδώς διαφορετικοί από τους τρέχοντες. Ενώ το Κοινοβούλιο προφανώς χρειάζεται μια πλήρη ανανέωση ως αποτέλεσμα της αμοιβαίας σπίλωσης των πολιτικών κομμάτων από τότε που άρχισε η κρίση, το 2008, το βασικό κόμμα της αντιπολίτευσης, το Φάιν Γκάελ δεν έχει παρουσιάσει μια εναλλακτική λύση για τα προβλήματα της χώρας. Η γνώμη που ακούγεται όλο και πιο συχνά είναι πως ο λαός θα χάσει όποιο κόμμα εξουσίας κι αν ψηφίσει.
Και η χρεοκοπία ορατή
Αναπόσπαστο μέρος του οικονομικού πακέτου των 85 δισ. ευρώ, που θα δοθούν στο μεγαλύτερο μέρος τους για τη σωτηρία των τραπεζών, είναι και τα τελευταία ρευστά αποθεματικά της Ιρλανδίας με τη μορφή των 17, 5 δισ. ευρώ του Εθνικού Ταμείου Συντάξεων. Η συμβολή της Ιρλανδίας στο πακέτο σημαίνει ότι πλέον έχει πολύ μικρό χώρο ελιγμών, καθώς δεσμεύονται τα τελευταία αποθεματικά της. Το πακέτο διάσωσης των τραπεζών και «σταθεροποίησης» του ευρώ έχει ένα ληστρικά υψηλό επιτόκιο της τάξης του 5,8% και οι σχολιαστές εικάζουν ότι η Ιρλανδία θα υποχρεωθεί να κηρύξει αθέτηση πληρωμών τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Αν υπάρχει, ίσως, μια σταλιά παρηγοριάς από αυτή την τελευταία παρέμβαση της Ευρωζώνης, είναι ότι δεν προσφέρει τίποτε που να πείθει την αγορά, αφού η Πορτογαλία περιμένει στην ουρά για τους ίδιους ακριβώς λόγους. Αυτό επιβεβαιώνει πως η αντιμετώπιση των περιφερειακών οικονομιών απλώς οδηγεί την Ευρωζώνη σε ακόμη βαθύτερη κρίση.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου