Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου 2011

Κάποτε οι Νεοϋορκέζοι αντέδρασαν στην κατασκευή των «Δίδυμων Πύργων»

Το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 και η κατάρρευση των δίδυμων πύργων έχει χαραχτεί για πάντα στις μνήμες των αμερικανών, αλλά και όλης της ανθρωπότητας. Η κατάρρευση του «Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου», σύμβολο δύναμης και κυριαρχίας, επέφερε ένα ισχυρό πλήγμα και στοίχειωσε την αμερικανική κοινωνία. Ωστόσο, οι «δίδυμοι πύργοι» είχαν προκαλέσει ποικίλα συναισθήματα και αντιδράσεις πολύ πριν κατασκευαστούν και αλλάξουν οριστικά την εικόνα της Νέας Υόρκης, μετατρέποντάς την στην καρδιά της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας.
Στα μέσα τις δεκαετίας του ’60, όταν και αποφασίστηκε τελικά η δημιουργία του «Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου», οι μικροεπιχειρηματίες του κέντρου της Νέας Υόρκης κατέβαιναν στους δρόμους για να διαδηλώσουν ενάντια στην κατασκευή των δίδυμων πύργων, το σύμβολο της οικονομικής κυριαρχίας των ΗΠΑ. Ήταν Παρασκευή, 13 Ιουλίου του 1962. Κρατώντας ένα φέρετρο, μέσα στο οποίο βρισκόταν ένας άνδρας, και πλακάτ που έγραφαν «μην αφήσετε να μας θάψουν», οι μικροεπιχειρηματίες συγκεντρώνονταν στο σημείο που θα κατασκευαζόταν το «Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου».
Η διαδήλωση κατέληξε έξω από ένα μαγαζί ηλεκτρονικών ειδών, το «Oscar's Radio». Σε αυτό το σημείο σε λίγα χρόνια θα υψώνονταν οι δίδυμοι πύργοι. Ένας άνδρας σηκώθηκε και φώναξε: «Το έργο αυτό είναι προς όφελος των τραπεζών, των ασφαλιστικών εταιρειών και των μεγαλοεπιχειρηματιών του διεθνούς εμπορίου». «Γιατί θα πρέπει να χάσουμε τις δουλειές μας για αυτούς;», φώναξε. Ο άνδρας αυτός ήταν ο Oscar, ιδιοκτήτης του «Oscar's Radio» και πρόεδρος του Συλλόγου των μικρών επιχειρηματιών του κέντρου της Νέας Υόρκης. Το σύνολο των μικροεπιχειρηματιών διαμαρτύρονταν για την κατασκευή του «Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου» και ο Oscar ήταν ο εκπρόσωπος, αλλά και ο βασικός εκφραστής αυτής της οργής.
Άλλωστε το σχέδιο για την κατασκευή των δίδυμων πύργων προέβλεπε την κατεδάφιση της ιστορικής γειτονιάς «Row Radio», όπου για δεκαετίες μικροεπιχειρηματίες εμπορεύονταν ηλεκτρονικές συσκευές, οικιακά είδη, κοσμήματα κ.α. Το κράτος παρείχε στους επιχειρηματίες μία αποζημίωση 3.000 δολαρίων για να εγκαταλείψουν τα καταστήματά τους -περίπου 21.000 δολάρια σήμερα-, ωστόσο πολλοί αρνήθηκαν και κινήθηκαν δικαστικά.
Στις 26 Μαρτίου του 1966 το ζήτημα έκλεινε οριστικά με τους μικροεπιχειρηματίες, περισσότεροι από 300, να χάνουν τη δικαστική μάχη και να αναγκάζονται να αποχωρήσουν από την περιοχή. Ήδη τα πρώτα μηχανήματα κατεδάφισης βρισκόντουσαν έξω από τα καταστήματά τους. Η κατασκευή του «Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου» έμπαινε στην τελική ευθεία. Ωστόσο, το «Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου» αποτέλεσε επί δεκαετίες ζήτημα συγκρούσεων οικονομικών, πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων. Η ιδέα για τη δημιουργία του έπεσε για πρώτη φορά στο τραπέζι το 1942…
Το 1942, ο δικηγόρος Austin Tobin διορίζεται διοικητής του Οργανισμού Λιμένος της Νέας Υόρκης. Ο Tobin, τα επόμενα χρόνια, θα μετατρέψει αυτόν τον δημόσιο Οργανισμό σε μία κερδοφόρα επιχείρηση και σε αναπόσπαστο κομμάτι της οικονομίας της Νέας Υόρκης. Όραμα του Tobin ήταν ένα κτίριο στην καρδιά της Νέας Υόρκης, αντίστοιχο με το κέντρο Rockefeller, που θα λειτουργούσε ως πόλος έλξης για τις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου. Το 1946 η πρόταση του Tobin εγκρίνεται και ο αρχιτέκτονας John Eberson φτιάχνει τα πρώτα σχέδια. Ο Eberson οραματίστηκε ένα συγκρότημα με 24 κτήρια και συνολικό κόστος 150 εκατ. δολαρίων. Παρά την αρχική έγκριση, τελικά η κυβέρνηση της Πολιτείας έβαλε τα σχέδια στον πάγο το 1949.
Το σχέδιο για τη δημιουργία ενός κέντρου που θα αποτελέσει τον πυρήνα της παγκόσμιας αγοράς έρχεται και πάλι στην επιφάνεια στα μέσα της δεκαετίας του ‘50, ύστερα από πρωτοβουλία του δισεκατομμυριούχου David Rockefeller. Ο πατέρας Rockefeller έκτισε το διάσημο «Κέντρο Rockefeller» και ο γιος φιλοδοξούσε να μετατρέψει τη Νέα Υόρκη σε παγκόσμιο επιχειρηματικό κέντρο. Για την υλοποίηση του σχεδίου του ο Rockefeller είχε εντοπίσει μία περιοχή 53.000 τετραγωνικών μέτρων, στο νότιο τμήμα του λιμανιού, κατά μήκος του East River, λίγες εκατοντάδες μέτρα από το σημείο, όπου τελικά κατασκευάστηκε το «Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου».
Ο δισεκατομμυριούχος ανέθεσε στο αρχιτεκτονικό γραφείο «SOM» να εκπονήσει τα σχέδια. Το αποτέλεσμα ήταν αυτό που ο Rockefeller αποκαλούσε «καταλυτική μεγαλοπρέπεια». Ένας ουρανοξύστης 70 ορόφων, στα πρότυπα του κτιρίου των Ηνωμένων Εθνών, που θα είχε εκθεσιακούς χώρους, καταστήματα, εστιατόρια και θέατρα. Το συνολικό κόστος του έργου άγγιζε τα 335 εκατομμύρια. Σύντομα και αυτό το σχέδιο πάγωσε. Αυτή τη φορά εμπόδιο στην ολοκλήρωσή του ήταν η διαμάχη μεταξύ των κυβερνήσεων των πολιτειών της Νέας Υόρκης και του Νιου Τζέρσεϊ.
ςιδικότερα, ο κυβερνήτης του Νιού Τζέρσεϊ, Robert Meyner, διαμαρτυρήθηκε επειδή το «Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου» θα κατασκευαζόταν στην ανατολική πλευρά του Μανχάταν, και όχι στη δυτική. Ο Meyner συνέδεσε την κατασκευή του «Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου» με την επαναλειτουργία του σιδηροδρόμου «H&M», ο οποίος είχε πτωχεύσει από το 1950. Τελικά ο διάδοχος του Meyner, Richard Hughes, διαπραγματεύτηκε και κατέληξε σε μία συμβιβαστική λύση που προέβλεπε την κατασκευή του «Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου» στη δυτική πλευρά του Μανχάταν. Στις 22 Ιανουαρίου του 1962 η συμφωνία ολοκληρώθηκε και η υλοποίηση του οράματος που από τις αρχές του ’40 απασχόλησε πολίτες, επιχειρηματίες και φορείς της Νέας Υόρκης ήταν πλέον ζήτημα χρόνου.
Ο σχεδιασμός του έργου ανατέθηκε στον ιαπωνικής καταγωγής αρχιτέκτονα Minoru Yamasaki, ο οποίος παρουσίασε μία κατασκευή με δύο ουρανοξύστες, 80-90 ορόφων. Μετά από κάποιες αντιδράσεις του Οργανισμού Λιμένος, που απαιτούσε χώρους γραφείων 930.000 τμ, ο Yamasaki πρόσθεσε στο σχέδιο μία πλατεία με μικρότερα κτίρια περιμετρικά των δύο πύργων και αύξησε τους ορόφους των δύο πύργων σε 110, ώστε να ικανοποιήσει το σχετικό αίτημα. Παράλληλα αποφασίστηκε, για επικοινωνιακούς λόγους, οι δύο πύργοι να είναι τα υψηλότερα κτήρια στο κόσμο. Στις 18 Γενάρη του 1964, και ενώ είχαν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες δοκιμές, το τελικό σχέδιο του Yamasaki παρουσιάστηκε στο κοινό.
Ο τότε κυβερνήτης της Νέας Υόρκης, Nelson Rockefeller, αδερφός του David, με μία τελετή στο ξενοδοχείο Hilton παρουσιάζει τη μακέτα του «Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου», ενώ ο Οργανισμός Λιμένος έκανε λόγο για ένα χώρο που θα φέρει σε επαφή κυβερνητικές και ιδιωτικές δραστηριότητες, δίνοντας νέα πνοή στο εμπόριο. Την ίδια στιγμή, έξω από το κτίριο όπου γινόταν η τελετή, πενήντα μικροεπιχειρηματίες, με επικεφαλής τον Oscar Nadel διαδήλωναν ενάντια στην κατασκευή του «Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου», που οδηγούσε σε κλείσιμο των δικών τους καταστημάτων.
Αντιδράσεις για τα σχέδια του Yamasaki υπήρξαν και από άλλους φορείς, όπως από το χώρο του real estate. Εταιρείες real estate διαμαρτύρονταν πως το «Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου» με το μέγεθός του θα προκαλούσε προβλήματα στην αγορά των εμπορικών ακινήτων στη Νέα Υόρκη. Φανατικός πολέμιος της κατασκευής του «Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου» ήταν και η εταιρεία Lawrence Wien, η οποία είχε στην κατοχή της το «Empire State Building», το οποίο θα έχανε τη θέση του υψηλότερου κτιρίου στο κόσμο, που του προσέδιδε ιδιαίτερο κύρος και το έκανε ελκυστικότερο για εγκατάσταση γραφείων των μεγάλων επιχειρήσεων.
Αρκετοί εξέφρασαν τις ανησυχίες τους και για θέματα ασφαλείας. Μάλιστα, κάποιοι ανέφεραν το ενδεχόμενο ένα αεροπλάνο να αποκλίνει της πορείας του και να πέσει πάνω στους δύο πύργους. Από την πλευρά της, η Leslie Robertson, επικεφαλής της ομάδας των μηχανικών του «Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου», υποστήριζε πως έχει προβλεφθεί αεροπορικό δυστύχημα και πως σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο οι δύο πύργοι θα αντέξουν και θα υποστούν περιορισμένες ζημιές. Για τις εκτιμήσεις τους οι μηχανικοί υπέθεσαν πτώση στους πύργους ενός Boeing 707, του δημοφιλέστερου επιβατικού αεροπλάνου εκείνη την περίοδο.
Τελικά παρά τις επιφυλάξεις και την κριτική ο θεμέλιος λίθος για το «Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου» μπήκε στις 5 Αυγούστου του 1966. Αρχικά κτίστηκε ο βόρειος πύργος. Σταδιακά το έργο ολοκληρώθηκε, με την κατασκευή και του δεύτερου πύργου αλλά και τον πέντε μικρότερων κτηρίων το 1987. Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα, το σύμβολο της παγκόσμιας οικονομικής κυριαρχίας των ΗΠΑ κατέρρευσε με το τρομοκρατικό χτύπημα στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001, όταν δύο αεροπλάνα των «United Airlines» και «American Airlines», που είχαν καταληφθεί από τρομοκράτες έπεσαν πάνω στους δύο πύργους, οδηγώντας στο θάνατο περίπου 3.000 πολίτες.

Πηγή: Spiegel

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...