Μικρή ομάδα, μεγάλο στήσιμο μια παγκόσμια βρόμικη ιστορία. Όταν η ανυπόληπτη Croydon Athletic πέρασε στα χέρια ενός πάμπλουτου επιχειρηματία, οι οπαδοί της πανηγύριζαν. Δυο χρόνια αργότερα είδαν το «σωτήρα» κατηγορούμενο για στημένους αγώνες και τον πρόεδρο της να οδηγείται στην αυτοκτονία.
Ένα κρύο πρωινό του περασμένου Οκτώβρη ο Ντέιβιντ Λε Κλουζ μπήκε σε ένα κλειστό πάρκινγκ κοντά στο σπίτι του. Το προηγούμενο βράδυ το είχε περάσει με την οικογένεια του - ήταν τα γενέθλια της κόρης του. Σε γενικές γραμμές, ήταν ένας ευγενικός και καλοβαλμένος άντρας, με στρωμένη ζωή. Ο τελευταίος μήνας, όμως, ήταν ζόρικος. Ήταν ο μήνας κατά τον οποίο ο φίλος και συντοπίτης του από το Croydon (βιομηχανικό προάστιο στο νότιο Λονδίνο), Μαζχάρ Μαζίντ, έγινε πρωτοσέλιδο στην (πρόσφατα αποθανούσα) εφημερίδα News Of The World επειδή έστησε έναν αγώνα κρίκετ της Εθνικής Αγγλίας με το Πακιστάν. Την επόμενη κιόλας μέρα η αστυνομία πραγματοποίησε έφοδο στην αξίας 1,8 εκατομμυρίων λιρών έπαυλη του 35χρονου και τον συνέλαβε μαζί με τη σύζυγο και τον αδερφό του. Τους βάρυναν κατηγορίες για σύσταση συμμορίας, με στόχο τη στοιχηματική απάτη, αλλά και για ξέπλυμα χρήματος, το οποίο γινόταν μέσω της ερασιτεχνικής ομάδας ποδοσφαίρου που ο Μαζίντ είχε στην ιδιοκτησία του, της Croydon Athletic.
Ο 44χρονος Λε Κλουζ ήταν ιδιοκτήτης μιας μικρής εταιρείας απολυμάνσεων. Γνωρίστηκε με τον Μαζίντ όταν το συνεργείο του εξολόθρευσε κάτι αρουραίους που είχαν εμφανιστεί στον κήπο του. Άρχισε να παρακολουθεί τους εντός έδρας αγώνες της Croydon Athletic και το 2009 διορίστηκε πρόεδρός της. Στο τέλος εκείνης της σεζόν η ομάδα κέρδισε το πρωτάθλημα και ανέβηκε κατηγορία. Από τη στιγμή, όμως, που οι αρχές πάγωσαν τους λογαριασμούς του Μαζίντ, ο σύλλογος άρχισε να βουλιάζει. Για αρκετές εβδομάδες ο Λε Κλουζ προσπαθούσε να βρει νέους επενδυτές για να σώσει το κλαμπ, στο οποίο, εκτός από μεράκι, φαινόταν να έχει επενδύσει και 50.000 λίρες. Τελικά, νωρίς το πρωί εκείνου του φθινοπωρινού Σαββάτου μπήκε στο γκαράζ που βρισκόταν δύο μίλια μακριά από το σπίτι του, έβγαλε από το σακ βουαγιάζ του μια κυνηγετική καραμπίνα και αυτοπυροβολήθηκε στο κεφάλι.
Η έδρα της Croydon Athletic, το Keith Tuckey Stadium, βρίσκεται στην άκρη μιας μίζερης γειτονιάς, ανάμεσα σε ένα μπλοκ εργατικών πολυκατοικιών και μια εγκαταλελειμμένη παιδική χαρά. Από τον αγωνιστικό χώρο μπορεί κανείς να δει το φουγάρο του κρεματορίου του Croydon. Η ομάδα κατάφερε να επιβιώσει και μετά την αυτοκτονία του Λε Κλουζ, αλλά περνάει δύσκολες μέρες. Οι παίκτες της αγωνίζονται απλήρωτοι και οι λιγοστοί θεατές είναι, κατά βάση, συγγενείς ή φίλοι τους. Οι προβολείς του γηπέδου δε λειτουργούν και τα χρώματα στη μεγάλη πινακίδα της Blue Sky Developments (το μεσιτικό γραφείο του Μαζίντ) έχουν ξεθωριάσει. Απέναντί της, σε εξίσου κακή κατάσταση, βρίσκεται ακόμη κρεμασμένο το διαφημιστικό ταμπλό των Απολυμάνσεων Μέρλιν, της εταιρείας του Λε Κλουζ.
Η Croydon Athletic ιδρύθηκε το 1986, όταν συγχωνεύτηκε η Norwood FC του Κιθ Τάκι με τη Wandsworth FC του Κεν Φίσερ, του χαρωπού οδηγού ταξί, που θυμάται χαμογελώντας: «Το όνειρό μας ήταν να φτιάξουμε μια ομάδα και να τη φτάσουμε όσο ψηλότερα γινόταν». Δεν τα κατάφεραν. «Κανείς δεν ασχολείται με την Croydon Athletic. Ούτε καν οι κάτοικοι του Croydon» εξηγεί ο Γκρέιαμ Μούντι, αθλητικός συντάκτης του Croydon Guardian. Οι φίλαθλοι της περιοχής είναι δοσμένοι ψυχή τε και σώματι στην Crystal Palace.
Όταν εμφανίστηκε ο Μαζίντ, το καλοκαίρι του 2008, η ομάδα αγωνιζόταν στο ερασιτεχνικό πρωτάθλημα της Ryman Isthmian League Division One South, επτά κατηγορίες κάτω από την Premier League. Ο «Μαζ», όπως τον αποκαλούσαν όλοι, ήταν γνωστός για τις επιχειρηματικές δραστηριότητές του στην περιοχή καθώς και για τους φιλανθρωπικούς αγώνες κρίκετ που διοργάνωνε. «Το ποδόσφαιρο ήταν το χόμπι του» εξηγεί η Κάρεν Μιουρ, που σήμερα εκτελεί χρέη γραμματέα της Croydon Athletic. Η πρώτη του κίνηση ήταν να εγκαταστήσει στο γήπεδο έναν ηλεκτρονικό πίνακα. Τα εκατομμύρια και ο ενθουσιασμός του άλλαξαν αυθημερόν την ψυχολογία της ομάδας. «Όταν ήρθε ο Μαζ, η ατμόσφαιρα άλλαξε. Όλα έμοιαζαν συναρπαστικά» περιγράφει ο Ντάνι Γουόλντρεν, ποδοσφαιριστής που πήγε στην ομάδα στα 16 του και κατέχει ρεκόρ συμμετοχών στην ιστορία του συλλόγου. Ο αμυντικός Τζέρεμι Ουίλιαμς θυμάται: «Στην αρχή δεν ξέραμε τι να περιμένουμε, αλλά πολύ σύντομα άρχισαν οι μεταγραφές».
Ο Μαζ έδειξε για πρώτη φορά τις φιλοδοξίες του το Δεκέμβρη του 2008, όταν απέλυσε τον κόουτς Φίσερ και προσέλαβε στη θέση του τον Τιμ Ο΄Σέι, παλαίμαχο ποδοσφαιριστή της Gillingham και προπονητή της Grays Athletic (ομάδα που αγωνιζόταν τρεις κατηγορίες ψηλότερα από τα «Κριάρια»). Ο Ο΄Σέι παρέλαβε την ομάδα προτελευταία στη βαθμολογία και την οδήγησε μέχρι τον τελικό της περιφέρειας, όπου έχασε στα πέναλτι. Το καλοκαίρι στις μεταγραφές είχε την αδιανόητη πολυτέλεια να υποδεχτεί ποδοσφαιριστές όπως ο Γκάρι Νόελ (που θα αναδεικνυόταν πρώτος σκόρερ της κατηγορίας), ο Τζο Ντόλαν (με θητεία στη Millwall) και ο διεθνής Γκανέζος Κρις Μπορν.
Η επίσημη γραμμή του συλλόγου ήταν ότι οι παίκτες αυτού του βεληνεκούς καταδέχτηκαν την ταπεινή Croydon Athletic χάρη στην προσωπικότητα και στην πειθώ του Ο΄Σέι. Οι κακές γλώσσες, όμως, ήταν πεπεισμένες ότι τους προσέλκυσαν τα χρήματα του Μαζ και οι παχυλές αμοιβές, που ξεπερνούσαν κατά πολύ το μέσο όρο της κατηγορίας. Όπως και να ΄χει, η Croydon Athletic συνέχιζε να αγωνίζεται μπροστά σε 150 θεατές και τα έσοδά της να είναι μηδενικά. Όσα χρήματα χρειαζόταν η ομάδα τα έβαζε από την τσέπη του ο Μαζ. Τα λεφτά του, ωστόσο, έπιασαν τόπο: την επόμενη σεζόν η Croydon Athletic προέλασε στο πρωτάθλημα.
Πρόεδρος της εκείνη την περίοδο ήταν ο Ντιν Φίσερ, γιος του Κεν. Το Νοέμβρη του 2009, όμως, παραιτήθηκε προφασιζόμενος οικογενειακό πρόβλημα. Στην πραγματικότητα, εξαναγκάστηκε σε παραίτηση, γιατί είχε προφυλακιστεί για υπεξαίρεση 525.825 λιρών από τη διαφημιστική εταιρεία στην οποία εργαζόταν. Τελικά, καταδικάστηκε σε τρία χρόνια φυλάκιση. Επιπλέον, η εισαγγελική έρευνα έδειξε ότι περίπου τα μισά από αυτά τα χρήματα είχαν δαπανηθεί για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών της Croydon Athletic. Αμέσως μετά την απομάκρυνση του Ντιν Φίσερ ο Μαζ ζήτησε από τον Ντέιβιντ Λε Κλουζ να αναλάβει την προεδρία.
Εν τω μεταξύ, η ξέφρενη αγωνιστική πορεία της Croydon Athletic συνεχιζόταν και κατέληξε στην κατάκτηση του πρώτου τίτλου στην ιστορία της. Τα λεφτά του Μαζίντ την είχαν οδηγήσει στη Ryman Premier Division. Το καλοκαίρι του 2010 η ομάδα ενισχύθηκε θεαματικά με την απόκτηση του Ζερμέιν Ράιτ (πρώην σταρ της Ipswich) και ήταν έτοιμη για ακόμα μεγαλύτερες επιτυχίες. «Είχαμε γίνει επιτέλους ομάδα. Λειτουργούσαμε συλλογικά και είχαμε αποκτήσει νοοτροπία νικητή» αναπολεί με νοσταλγία ο Γουόλντρεν. Τα λόγια του απηχούν την απογοήτευση του ονείρου που έμεινε ανεκπλήρωτο: «Αν εκείνη η ομάδα δεν είχε διαλυθεί, θα είχαμε κάνει σπουδαία πράγματα».
Η διάλυση άρχισε ένα απόγευμα του περσινού Αυγούστου, όταν κυκλοφόρησαν τα νέα για τον Μαζίντ. Η Μιουρ τα πληροφορήθηκε από το forum του συλλόγου στο Ίντερνετ: «Στην αρχή ήμουν σίγουρη ότι πρόκειται για συνωνυμία. Δεν ήθελα να πιστέψω ότι ήταν αυτός». Ο Ο΄Σέι δειπνούσε σε κάποιο εστιατόριο, όταν χτύπησε το τηλέφωνό του και έμαθε τα νέα. Το ίδιο βράδυ η ιστορία είχε γίνει το βασικό θέμα του δελτίου του Sky News. Η επίδρασή της στην ομάδα ήταν άμεση. «Τη Δευτέρα είχαμε αγώνα στην έδρα της Carshalton Athletic και ήμασταν συγκλονισμένοι. Όλοι ξέραμε ότι η ομάδα κρατιόταν χάρη στα λεφτά του Μαζίντ» θυμάται η Μιουρ. «Ήμασταν σίγουροι ότι αυτό το ματς θα ήταν το τελευταίο μας».
Δεν ήταν. Το επόμενο Σάββατο η Croydon FC έπαιξε στην έδρα της με τους Concord Rangers/Εχασε 3-1 και μετά το τέλος του ματς ένας δακρυσμένος Τιμ Ο΄Σέι ανακοίνωνε στους θεατές και στα τηλεοπτικά συνεργεία ότι τόσο αυτός όσο και οι ποδοσφαιριστές του εγκατέλειπαν την ομάδα. Οι θεατές ήταν όλοι κι όλοι 177, αλλά πολλοί από αυτούς έδιναν το «παρών» στην εξέδρα από την πρώτη μέρα της ίδρυσης του συλλόγου. Σιωπηλοί αποτελείωσαν τις μπίρες τους, παρακολουθώντας τους παίκτες να αποχωρούν με σκυμμένα κεφάλια. Η Croydon Athletic έχασε τις δύο επόμενες αγωνιστικές του πρωταθλήματος και αποσύρθηκε από το Κύπελλο Αγγλίας. Η Ryan League απηύθυνε στο κλαμπ τελεσίγραφο 15 ημερών, προκειμένου να βρει τα χρήματα που θα κάλυπταν τα τρέχοντα λειτουργικά έξοδα. Ήταν οι μέρες που η οργή για τον Μαζίντ ξεχείλιζε: «Ο κόσμος ήταν εξαγριωμένος, ήθελε να τον σκοτώσει» θυμάται ο Γουόλντρεν. Τρεις εβδομάδες αργότερα αυτοκτόνησε ο Λε Κλουζ. Ο Γουόλντρεν ξέσπασε σε κλάματα μόλις πληροφορήθηκε τη θλιβερή είδηση. «Ηταν ένας υπέροχος άνθρωπος» δηλώνει συγκινημένος. «Είχα ακούσει όχι έπασχε από κατάθλιψη, αλλά φαινόταν εύθυμος τύπος». Τόσο οι αρχές όσο και οι άνθρωποι της Croydon Athletic συμφωνούν ότι ο Λε Κλουζ δεν είχε καμία ανάμειξη στο στήσιμο των αγώνων ή στο ξέπλυμα του χρήματος. Ήταν μια παράπλευρη απώλεια του πανικού που προκλήθηκε εξαιτίας του Μαζίντ.
Λίγο πριν εκπνεύσει η προθεσμία της Ryman League, ο Μαζίντ κατέβαλε μια χρηματική εγγύηση που ικανοποίησε τη διοργανώτρια αρχή του πρωταθλήματος και έσωσε την ομάδα. Στο εξής, όμως, ο σύλλογος έπρεπε να επιβιώσει χωρίς τον Μαζ και τα λεφτά του. «Στις ερασιτεχνικές κατηγορίες είμαστε όλοι δεμένοι, σαν οικογένεια. Παίκτες, προπονητές και φίλαθλοι δίνουμε κοινό αγώνα» παρατηρεί ο Πολ Σμιθ, πρόεδρος του fan club της Croydon FC και παραδέχεται ότι η ομάδα του σώθηκε χάρη στην ανιδιοτέλεια και την αποφασιστικότητα ανθρώπων όπως η Μιουρ και ο Κεν Φίσερ. «Είχαμε σχεδόν χάσει τις ελπίδες μας, όταν άρχισαν να μας παίρνουν τηλέφωνο ποδοσφαιριστές που προσφέρονταν να παίξουν αμισθί στην ομάδα» περιγράφει η Μιουρ. «Οι παίκτες της εντεκάδας που κατεβάσαμε στο πρώτο ματς μετά τη δεκαπενθήμερη διακοπή είχαν συναντηθεί για πρώτη φορά μόλις το προηγούμενο βράδυ. Δεν ήξεραν ο ένας το όνομα του άλλου». Ο μοναδικός ποδοσφαιριστής που είχε απομείνει από την προηγούμενη σεζόν ήταν ο 23χρονος Τζέρεμι Ουίλιαμς. Έτσι κι αλλιώς, δεν είχε βρει άλλη ομάδα και ήταν άνεργος. «Από το να κάθομαι σπίτι, προτιμώ να παίζω, έστω και τζάμπα» εξηγεί.
Αυτό που σίγουρα εντυπωσιάζει σήμερα είναι η παντελής έλλειψη έχθρας προς τον Μαζίντ. Ο σύλλογος υποβιβάστηκε και φέτος θα αγωνίζεται στην ίδια κατηγορία που βρισκόταν πριν τον αναλάβει, οι φίλοι του, όμως, δηλώνουν ευγνώμονες που κατέβαλε την εγγύηση, ενώ και οι ποδοσφαιριστές δεν του κρατούν καμία κακία. «Πριν αναλάβει, η Croydon Athletic δεν πήγαινε πουθενά. Χάρη σ΄ αυτόν πήραμε τουλάχιστον ένα πρωτάθλημα» παρατηρεί ο Ουίλιαμς. Όλοι τους επέλεξαν να κρατήσουν από τον Μαζ μόνο τις καλές αναμνήσεις και τον ηλεκτρονικό του πίνακα.
Πρόεδρος της εκείνη την περίοδο ήταν ο Ντιν Φίσερ, γιος του Κεν. Το Νοέμβρη του 2009, όμως, παραιτήθηκε προφασιζόμενος οικογενειακό πρόβλημα. Στην πραγματικότητα, εξαναγκάστηκε σε παραίτηση, γιατί είχε προφυλακιστεί για υπεξαίρεση 525.825 λιρών από τη διαφημιστική εταιρεία στην οποία εργαζόταν. Τελικά, καταδικάστηκε σε τρία χρόνια φυλάκιση. Επιπλέον, η εισαγγελική έρευνα έδειξε ότι περίπου τα μισά από αυτά τα χρήματα είχαν δαπανηθεί για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών της Croydon Athletic. Αμέσως μετά την απομάκρυνση του Ντιν Φίσερ ο Μαζ ζήτησε από τον Ντέιβιντ Λε Κλουζ να αναλάβει την προεδρία.
Εν τω μεταξύ, η ξέφρενη αγωνιστική πορεία της Croydon Athletic συνεχιζόταν και κατέληξε στην κατάκτηση του πρώτου τίτλου στην ιστορία της. Τα λεφτά του Μαζίντ την είχαν οδηγήσει στη Ryman Premier Division. Το καλοκαίρι του 2010 η ομάδα ενισχύθηκε θεαματικά με την απόκτηση του Ζερμέιν Ράιτ (πρώην σταρ της Ipswich) και ήταν έτοιμη για ακόμα μεγαλύτερες επιτυχίες. «Είχαμε γίνει επιτέλους ομάδα. Λειτουργούσαμε συλλογικά και είχαμε αποκτήσει νοοτροπία νικητή» αναπολεί με νοσταλγία ο Γουόλντρεν. Τα λόγια του απηχούν την απογοήτευση του ονείρου που έμεινε ανεκπλήρωτο: «Αν εκείνη η ομάδα δεν είχε διαλυθεί, θα είχαμε κάνει σπουδαία πράγματα».
Η διάλυση άρχισε ένα απόγευμα του περσινού Αυγούστου, όταν κυκλοφόρησαν τα νέα για τον Μαζίντ. Η Μιουρ τα πληροφορήθηκε από το forum του συλλόγου στο Ίντερνετ: «Στην αρχή ήμουν σίγουρη ότι πρόκειται για συνωνυμία. Δεν ήθελα να πιστέψω ότι ήταν αυτός». Ο Ο΄Σέι δειπνούσε σε κάποιο εστιατόριο, όταν χτύπησε το τηλέφωνό του και έμαθε τα νέα. Το ίδιο βράδυ η ιστορία είχε γίνει το βασικό θέμα του δελτίου του Sky News. Η επίδρασή της στην ομάδα ήταν άμεση. «Τη Δευτέρα είχαμε αγώνα στην έδρα της Carshalton Athletic και ήμασταν συγκλονισμένοι. Όλοι ξέραμε ότι η ομάδα κρατιόταν χάρη στα λεφτά του Μαζίντ» θυμάται η Μιουρ. «Ήμασταν σίγουροι ότι αυτό το ματς θα ήταν το τελευταίο μας».
Δεν ήταν. Το επόμενο Σάββατο η Croydon FC έπαιξε στην έδρα της με τους Concord Rangers/Εχασε 3-1 και μετά το τέλος του ματς ένας δακρυσμένος Τιμ Ο΄Σέι ανακοίνωνε στους θεατές και στα τηλεοπτικά συνεργεία ότι τόσο αυτός όσο και οι ποδοσφαιριστές του εγκατέλειπαν την ομάδα. Οι θεατές ήταν όλοι κι όλοι 177, αλλά πολλοί από αυτούς έδιναν το «παρών» στην εξέδρα από την πρώτη μέρα της ίδρυσης του συλλόγου. Σιωπηλοί αποτελείωσαν τις μπίρες τους, παρακολουθώντας τους παίκτες να αποχωρούν με σκυμμένα κεφάλια. Η Croydon Athletic έχασε τις δύο επόμενες αγωνιστικές του πρωταθλήματος και αποσύρθηκε από το Κύπελλο Αγγλίας. Η Ryan League απηύθυνε στο κλαμπ τελεσίγραφο 15 ημερών, προκειμένου να βρει τα χρήματα που θα κάλυπταν τα τρέχοντα λειτουργικά έξοδα. Ήταν οι μέρες που η οργή για τον Μαζίντ ξεχείλιζε: «Ο κόσμος ήταν εξαγριωμένος, ήθελε να τον σκοτώσει» θυμάται ο Γουόλντρεν. Τρεις εβδομάδες αργότερα αυτοκτόνησε ο Λε Κλουζ. Ο Γουόλντρεν ξέσπασε σε κλάματα μόλις πληροφορήθηκε τη θλιβερή είδηση. «Ηταν ένας υπέροχος άνθρωπος» δηλώνει συγκινημένος. «Είχα ακούσει όχι έπασχε από κατάθλιψη, αλλά φαινόταν εύθυμος τύπος». Τόσο οι αρχές όσο και οι άνθρωποι της Croydon Athletic συμφωνούν ότι ο Λε Κλουζ δεν είχε καμία ανάμειξη στο στήσιμο των αγώνων ή στο ξέπλυμα του χρήματος. Ήταν μια παράπλευρη απώλεια του πανικού που προκλήθηκε εξαιτίας του Μαζίντ.
Λίγο πριν εκπνεύσει η προθεσμία της Ryman League, ο Μαζίντ κατέβαλε μια χρηματική εγγύηση που ικανοποίησε τη διοργανώτρια αρχή του πρωταθλήματος και έσωσε την ομάδα. Στο εξής, όμως, ο σύλλογος έπρεπε να επιβιώσει χωρίς τον Μαζ και τα λεφτά του. «Στις ερασιτεχνικές κατηγορίες είμαστε όλοι δεμένοι, σαν οικογένεια. Παίκτες, προπονητές και φίλαθλοι δίνουμε κοινό αγώνα» παρατηρεί ο Πολ Σμιθ, πρόεδρος του fan club της Croydon FC και παραδέχεται ότι η ομάδα του σώθηκε χάρη στην ανιδιοτέλεια και την αποφασιστικότητα ανθρώπων όπως η Μιουρ και ο Κεν Φίσερ. «Είχαμε σχεδόν χάσει τις ελπίδες μας, όταν άρχισαν να μας παίρνουν τηλέφωνο ποδοσφαιριστές που προσφέρονταν να παίξουν αμισθί στην ομάδα» περιγράφει η Μιουρ. «Οι παίκτες της εντεκάδας που κατεβάσαμε στο πρώτο ματς μετά τη δεκαπενθήμερη διακοπή είχαν συναντηθεί για πρώτη φορά μόλις το προηγούμενο βράδυ. Δεν ήξεραν ο ένας το όνομα του άλλου». Ο μοναδικός ποδοσφαιριστής που είχε απομείνει από την προηγούμενη σεζόν ήταν ο 23χρονος Τζέρεμι Ουίλιαμς. Έτσι κι αλλιώς, δεν είχε βρει άλλη ομάδα και ήταν άνεργος. «Από το να κάθομαι σπίτι, προτιμώ να παίζω, έστω και τζάμπα» εξηγεί.
Αυτό που σίγουρα εντυπωσιάζει σήμερα είναι η παντελής έλλειψη έχθρας προς τον Μαζίντ. Ο σύλλογος υποβιβάστηκε και φέτος θα αγωνίζεται στην ίδια κατηγορία που βρισκόταν πριν τον αναλάβει, οι φίλοι του, όμως, δηλώνουν ευγνώμονες που κατέβαλε την εγγύηση, ενώ και οι ποδοσφαιριστές δεν του κρατούν καμία κακία. «Πριν αναλάβει, η Croydon Athletic δεν πήγαινε πουθενά. Χάρη σ΄ αυτόν πήραμε τουλάχιστον ένα πρωτάθλημα» παρατηρεί ο Ουίλιαμς. Όλοι τους επέλεξαν να κρατήσουν από τον Μαζ μόνο τις καλές αναμνήσεις και τον ηλεκτρονικό του πίνακα.
Η ιστορία αυτού του μικροσκοπικού κλαμπ στην άκρη του νότιου Λονδίνου θα μπορούσε να λειτουργήσει σαν αλληγορία για τους «πατερούληδες», τα χρήματά τους και τους κινδύνους που επιφυλάσσουν για το σύγχρονο ποδόσφαιρο, ειδικά σήμερα που οι σύλλογοι της Premier League ανήκουν σε δισεκατομμυριούχους, που είτε δαπανούν εξωφρενικά ποσά είτε βυθίζονται σε ανυπολόγιστα χρέη. Κανείς, όμως, δεν αποφασίζει να κάνει κάτι για να αλλάξει το σύστημα, ούτε η αγγλική ομοσπονδία ούτε τα διοικητικά συμβούλια των συλλόγων. Και σίγουρα όχι οι φίλαθλοι. Δεν τους ενδιαφέρει ποιος είναι αυτός που χρηματοδοτεί την ομάδα τους. Τους αρκεί να έχουν κάπου να πάνε, να πιούνε τις μπίρες τους και να δούνε την μπάλα τους. Ο συνδεσμίτης Πολ Σμιθ έχει αποδεχτεί την κατάσταση: «Οι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς χορηγούς. Οι περισσότεροι από αυτούς εξαφανίζονται όσο ξαφνικά εμφανίζονται, αλλά έτσι έχουν τα πράγματα. Οφείλεις να το δεχτείς και να το απολαύσεις όσο κρατάει».
Για μεγάλο διάστημα ο Μαζίντ αρνιόταν να μιλήσει στο Esquire. Η κατάσταση διαφοροποιήθηκε όταν βρέθηκαν επενδυτές που έδειξαν ενδιαφέρον για τα «Κριάρια». Την 1η του περασμένου Δεκέμβρη, λοιπόν, διοργάνωσε μια συνέντευξη Τύπου και εξήγησε ότι ένα κονσόρτσιουμ 400 φιλάθλων από τη Δανία θα αγόραζαν το 51% των μετοχών της ομάδας - οι υπόλοιπες θα παρέμεναν στα δικά του χέρια. Οι Δανοί δεσμεύτηκαν να αρχίσουν να πληρώνουν τους ποδοσφαιριστές από το Γενάρη και έθεσαν ως στόχο δύο προβιβασμούς στα επόμενα πέντε χρόνια.
Μετά τη συνέντευξη τύπου ο Μαζίντ αποφάσισε να λύσει τη σιωπή του: «Κάποια από τα πράγματα που γράφτηκαν στην εφημερίδα είναι εξοργιστικά, αλλά προσπαθώ να είμαι ψύχραιμος» λέει και αρνείται κατηγορηματικά τα περί αγοράς της ομάδας με απώτερο στόχο τη χρησιμοποίησή της για ξέπλυμα χρημάτων. «Την αγαπώ αυτή την ομάδα. Θέλω να ζητήσω συγνώμη από τους φιλάθλους για τα όσα πέρασαν τους τελευταίους μήνες. Νομίζω, όμως, ότι κατά βάθος ξέρουν ότι προσπάθησα να κάνω το καλύτερο για το σύλλογο». Ο τόνος της φωνής του αλλάζει όταν αναφέρεται στον Λε Κλουζ: «Ήταν ο καλύτερός μου φίλος. Ο θάνατός του ήταν αυτό που μου στοίχισε περισσότερο σ΄ αυτή την ιστορία». Σπεύδει, πάντως, να ξεκαθαρίσει ότι δεν υπήρξε καμία οικονομική δοσοληψία μεταξύ τους. «Τα 50 χιλιάρικα που ακούγονται δεν υπάρχουν. Ο Ντέιβιντ δεν έβαλε ούτε μία πένα στο σύλλογο. Δεν έχασε λεφτά. Η οικογένειά του το ξέρει καλά αυτό». Στην ερώτηση για το αν νιώθει τύψεις για το θάνατό του είναι κατηγορηματικός: «Δεν αισθάνομαι υπεύθυνος. Δεν ξέρω πώς πήρε μια τέτοια απόφαση, αν την πήρε... Αν είχα αντιληφθεί κάτι, θα ήμουν ο πρώτος που θα τον βοηθούσε».
Η δική του θεωρία είναι ότι ο θάνατος του Λε Κλουζ ήταν ατύχημα και ότι ο ίδιος προσωπικά έχει πέσει θύμα πλεκτάνης, η οποία θα αποκαλυφθεί όταν η υπόθεση φτάσει στα δικαστήρια. «Στους κόλπους του πακιστανικού κρίκετ υπάρχει πολύ παρασκήνιο/Ενας νέος και επιτυχημένος άνθρωπος είναι καταδικασμένος να αντιμετωπίσει το φθόνο και την αντιζηλία ανθρώπων που είναι ικανοί για τα πάντα». Τελειώνει τη φράση του και κατευθύνεται προς τους Δανούς, τους καινούριους ιδιοκτήτες, που όλη αυτή την ώρα παρακολουθούν τα τεκταινόμενα με διακριτικότητα. Ο Κεν Φίσερ παραδέχεται ότι δεν υπήρχε καλύτερη στιγμή για να παρουσιαστούν: «Ο Μαζ με ρώτησε πώς τα πηγαίνουμε και του απάντησα ότι στο ταμείο μας έχουμε ακριβώς 4 λίρες και 95 πένες». Είναι βουρκωμένος και καταφέρνει με δυσκολία να συγκρατήσει τα δάκρυά του. Είναι 63 ετών, έχει στο λαιμό του περασμένο το κασκόλ της ομάδας και είναι εκεί. Και θα είναι εκεί, ό,τι κι αν συμβεί, όλη μέρα, πέντε μέρες την εβδομάδα, κλεισμένος στο σκοτεινό γραφειάκι του γηπέδου που φέρει το όνομα του καλύτερου φίλου του...
Η αλήθεια(;) των αριθμών
Η εικόνα σχετικά με τα οικονομικά του συλλόγου παραμένει θολή μέχρι σήμερα. Η Croydon Athletic Sports And Social Club Limited μέχρι το 2006 παρουσίαζε κάποια οριακά κέρδη. Το 2009, τη χρονιά που την ανέλαβε ο Μαζίντ, εμφάνισε χρέη ύψους 393.083 λιρών. Ο ίδιος ο Μαζίντ, διευθυντής 26 εταιρειών (οι περισσότερες δεν υπάρχουν πια), δεν έχει βάλει την υπογραφή του σε κανένα βιβλίο της. Μοναδικό στέλεχος της Croydon Athletic Sports And Social Club Limited είναι η νύφη του, η 30χρονη Τζένα Μάνζι, που φέρει τον τίτλο της διευθύνουσας συμβούλου της εταιρείας, αλλά κανένας από τους ποδοσφαιριστές ή τους εργαζόμενους στο σύλλογο δεν την έχει συναντήσει ποτέ. Βγαίνει σπάνια από το σπίτι της, αρνείται να σχολιάσει οτιδήποτε και κλείνει την πόρτα κατάμουτρα στους δημοσιογράφους που χτυπούν το κουδούνι της.
Με το που ξέσπασε το σκάνδαλο, ο πρόεδρος της Ryman League, Άλαν Τέρβι, κανόνισε συναντήσεις τόσο με τον Μαζίντ όσο και με τον Λε Κλουζ. Παρά τις κατηγορίες που βάραιναν τον Μαζ, ο Τέρβι παραδέχτηκε ότι: «Δεν μπήκαμε στη διαδικασία να συζητήσουμε οικονομικές λεπτομέρειες». Όταν ρωτήθηκε για την απόφασή του να δεχτεί την καταβληθείσα εγγύηση την ώρα που εξεταζόταν η υπόθεση του ξεπλύματος χρημάτων, απάντησε: «Δε μου φάνηκε παράτυπο. Ούτε στην Αγγλική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (F.A.) φάνηκε παράτυπο». Υπογράμμισε επίσης ότι οι άδειες των παραγόντων της ερασιτεχνικής κατηγορίας ελέγχονται και εγκρίνονται απευθείας από την F.A. Του Μαζίντ είχε εγκριθεί εν λευκώ.
Για μεγάλο διάστημα ο Μαζίντ αρνιόταν να μιλήσει στο Esquire. Η κατάσταση διαφοροποιήθηκε όταν βρέθηκαν επενδυτές που έδειξαν ενδιαφέρον για τα «Κριάρια». Την 1η του περασμένου Δεκέμβρη, λοιπόν, διοργάνωσε μια συνέντευξη Τύπου και εξήγησε ότι ένα κονσόρτσιουμ 400 φιλάθλων από τη Δανία θα αγόραζαν το 51% των μετοχών της ομάδας - οι υπόλοιπες θα παρέμεναν στα δικά του χέρια. Οι Δανοί δεσμεύτηκαν να αρχίσουν να πληρώνουν τους ποδοσφαιριστές από το Γενάρη και έθεσαν ως στόχο δύο προβιβασμούς στα επόμενα πέντε χρόνια.
Μετά τη συνέντευξη τύπου ο Μαζίντ αποφάσισε να λύσει τη σιωπή του: «Κάποια από τα πράγματα που γράφτηκαν στην εφημερίδα είναι εξοργιστικά, αλλά προσπαθώ να είμαι ψύχραιμος» λέει και αρνείται κατηγορηματικά τα περί αγοράς της ομάδας με απώτερο στόχο τη χρησιμοποίησή της για ξέπλυμα χρημάτων. «Την αγαπώ αυτή την ομάδα. Θέλω να ζητήσω συγνώμη από τους φιλάθλους για τα όσα πέρασαν τους τελευταίους μήνες. Νομίζω, όμως, ότι κατά βάθος ξέρουν ότι προσπάθησα να κάνω το καλύτερο για το σύλλογο». Ο τόνος της φωνής του αλλάζει όταν αναφέρεται στον Λε Κλουζ: «Ήταν ο καλύτερός μου φίλος. Ο θάνατός του ήταν αυτό που μου στοίχισε περισσότερο σ΄ αυτή την ιστορία». Σπεύδει, πάντως, να ξεκαθαρίσει ότι δεν υπήρξε καμία οικονομική δοσοληψία μεταξύ τους. «Τα 50 χιλιάρικα που ακούγονται δεν υπάρχουν. Ο Ντέιβιντ δεν έβαλε ούτε μία πένα στο σύλλογο. Δεν έχασε λεφτά. Η οικογένειά του το ξέρει καλά αυτό». Στην ερώτηση για το αν νιώθει τύψεις για το θάνατό του είναι κατηγορηματικός: «Δεν αισθάνομαι υπεύθυνος. Δεν ξέρω πώς πήρε μια τέτοια απόφαση, αν την πήρε... Αν είχα αντιληφθεί κάτι, θα ήμουν ο πρώτος που θα τον βοηθούσε».
Η δική του θεωρία είναι ότι ο θάνατος του Λε Κλουζ ήταν ατύχημα και ότι ο ίδιος προσωπικά έχει πέσει θύμα πλεκτάνης, η οποία θα αποκαλυφθεί όταν η υπόθεση φτάσει στα δικαστήρια. «Στους κόλπους του πακιστανικού κρίκετ υπάρχει πολύ παρασκήνιο/Ενας νέος και επιτυχημένος άνθρωπος είναι καταδικασμένος να αντιμετωπίσει το φθόνο και την αντιζηλία ανθρώπων που είναι ικανοί για τα πάντα». Τελειώνει τη φράση του και κατευθύνεται προς τους Δανούς, τους καινούριους ιδιοκτήτες, που όλη αυτή την ώρα παρακολουθούν τα τεκταινόμενα με διακριτικότητα. Ο Κεν Φίσερ παραδέχεται ότι δεν υπήρχε καλύτερη στιγμή για να παρουσιαστούν: «Ο Μαζ με ρώτησε πώς τα πηγαίνουμε και του απάντησα ότι στο ταμείο μας έχουμε ακριβώς 4 λίρες και 95 πένες». Είναι βουρκωμένος και καταφέρνει με δυσκολία να συγκρατήσει τα δάκρυά του. Είναι 63 ετών, έχει στο λαιμό του περασμένο το κασκόλ της ομάδας και είναι εκεί. Και θα είναι εκεί, ό,τι κι αν συμβεί, όλη μέρα, πέντε μέρες την εβδομάδα, κλεισμένος στο σκοτεινό γραφειάκι του γηπέδου που φέρει το όνομα του καλύτερου φίλου του...
Η αλήθεια(;) των αριθμών
Η εικόνα σχετικά με τα οικονομικά του συλλόγου παραμένει θολή μέχρι σήμερα. Η Croydon Athletic Sports And Social Club Limited μέχρι το 2006 παρουσίαζε κάποια οριακά κέρδη. Το 2009, τη χρονιά που την ανέλαβε ο Μαζίντ, εμφάνισε χρέη ύψους 393.083 λιρών. Ο ίδιος ο Μαζίντ, διευθυντής 26 εταιρειών (οι περισσότερες δεν υπάρχουν πια), δεν έχει βάλει την υπογραφή του σε κανένα βιβλίο της. Μοναδικό στέλεχος της Croydon Athletic Sports And Social Club Limited είναι η νύφη του, η 30χρονη Τζένα Μάνζι, που φέρει τον τίτλο της διευθύνουσας συμβούλου της εταιρείας, αλλά κανένας από τους ποδοσφαιριστές ή τους εργαζόμενους στο σύλλογο δεν την έχει συναντήσει ποτέ. Βγαίνει σπάνια από το σπίτι της, αρνείται να σχολιάσει οτιδήποτε και κλείνει την πόρτα κατάμουτρα στους δημοσιογράφους που χτυπούν το κουδούνι της.
Με το που ξέσπασε το σκάνδαλο, ο πρόεδρος της Ryman League, Άλαν Τέρβι, κανόνισε συναντήσεις τόσο με τον Μαζίντ όσο και με τον Λε Κλουζ. Παρά τις κατηγορίες που βάραιναν τον Μαζ, ο Τέρβι παραδέχτηκε ότι: «Δεν μπήκαμε στη διαδικασία να συζητήσουμε οικονομικές λεπτομέρειες». Όταν ρωτήθηκε για την απόφασή του να δεχτεί την καταβληθείσα εγγύηση την ώρα που εξεταζόταν η υπόθεση του ξεπλύματος χρημάτων, απάντησε: «Δε μου φάνηκε παράτυπο. Ούτε στην Αγγλική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (F.A.) φάνηκε παράτυπο». Υπογράμμισε επίσης ότι οι άδειες των παραγόντων της ερασιτεχνικής κατηγορίας ελέγχονται και εγκρίνονται απευθείας από την F.A. Του Μαζίντ είχε εγκριθεί εν λευκώ.
Ο Μαρκ Χούπερ, εκπρόσωπος της ομοσπονδίας, αρνήθηκε να σχολιάσει το ζήτημα. Ο Μαζίντ επιμένει μέχρι σήμερα ότι τα ποσά που εμφανίζονταν ως χρέη της εταιρείας ήταν χρήματα που ο ίδιος και η Τζένα είχαν «δανείσει» στο σύλλογο καθώς και το ποσό που είχαν δαπανήσει για την εξαγορά του. Τονίζει, δε, ότι όλες οι οικονομικές εκκρεμότητες έχουν πλέον τακτοποιηθεί. Χαρακτηρίζει την Τζένα Μάνζι «πολύ ικανή επιχειρηματία» και διευκρινίζει ότι τις δικές του εταιρείες-φαντάσματα τις αγόρασε πριν από την οικονομική ύφεση και ότι στη συνέχεια αποφάσισε να μην τις θέσει σε λειτουργία.
Ιστορίες χωρίς επιμύθιο
Εδώ και περίπου 2011 χρόνια χρησιμοποιούμε τις παραβολές για διδακτικούς σκοπούς. Η άνοδος και η πτώση της μικροσκοπικής Croydon Athletic θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μια τέτοια, αφού συνοψίζει ιδανικά τις παθογένειες του σύγχρονου ποδοσφαίρου. Το βασικό μοτίβο του στησίματος, άλλωστε, είναι το ίδιο παντού. Το σωματείο που δε βγάζει τα λεφτά του περνάει στα χέρια του κιμπάρη, γίνεται πιόνι στις στημένες παρτίδες του, στη συνέχεια πλυντήριο του βρόμικου χρήματός του και, τελικά, διαλύεται ησύχως όταν αυτός βρεθεί κάτω από τη λάμπα του ανακριτή. Οι διαφοροποιήσεις στο γνώριμο pattern έχουν να κάνουν με το μέγεθος του συλλόγου και του πρωταθλήματος που τον φιλοξενεί και, κυρίως, με τις ανοχές και τα αντανακλαστικά του κράτους, κάτω από τη μύτη του οποίου αναπτύσσεται η παράνομη δραστηριότητα. Στη χώρα μας, για παράδειγμα, από τους 80 υπόπτους για το στήσιμο σαρανταφεύγα αγώνων προφυλακίζονται τέσσερις και περιμένουμε εξελίξεις μετά τις διακοπές. Στην Τουρκία, με αφορμή 19 ύποπτα ματς, φυλακίζονται 26 μέσα σε μία εβδομάδα, ανά-μεσά τους και ο Αζίζ Γιλντιρίμ, ιδιοκτήτης της πανίσχυρης Φενέρμπαχτσε. Στη Σερβία, από την άλλη, η Δικαιοσύνη δε χρειάζεται καν να επέμβει. Τα Καλάσνικοφ κάνουν τη δουλειά πολύ πιο γρήγορα - δέκα πρόεδροι ποδοσφαιρικών ομάδων έχουν βρεθεί νεκροί την τελευταία δεκαετία. Φυσικά, τα ίδια συμβαίνουν και πέρα από την υποβαθμισμένη βαλκάνια γειτονιά μας. Οι Ιταλοί εμφανίζουν έναν Λουτσιάνο Μότζι κάθε 15 χρόνια, οι Γερμανοί τραβιούνται από το 2006 με την κροατική μαφία, που έχει παρεισφρήσει στις λίγκες τους, ακόμα και οι Άγγλοι έχουν τους «Μαζίντ» τους. Η δε FIFA έχει ήδη κόψει κονδύλι στην Interpol, προκειμένου να τη βοηθήσει να βγάλει άκρη με τα στημένα ματς στις διεθνείς διοργανώσεις.
Η διαπίστωση ότι παντού συμβαίνουν τα ίδια μπορεί να είναι και ανακουφιστική. Αυτό που σίγουρα είναι θλιβερό -και μόνο θλιβερό- είναι η συνειδητοποίηση ότι η παθογένεια ξεκινάει από τη βάση. Από τους οπαδούς. Ακόμα χειρότερα, ξεκινάει από τους «αγνούς φιλάθλους». Τέτοιοι ήταν οι υποστηρικτές της Croydon Athletic: τίμιοι βιοπα-λαιστές που έκαναν το χόμπι τους και συντηρούσαν την ομάδα με το μεράκι και το υστέρημά τους, μέχρι που εμφανίστηκε ο λεφτάς. Το βράδυ στην παμπ συζητούσαν τις υποψίες τους για το πρόσωπό του, την επόμενη μέρα στο γήπεδο πανηγύριζαν τη νίκη της ομάδας τους κι ας ήταν το αποτέλεσμα της ύποπτης δραστηριότητας που συζητούσαν πριν λίγες ώρες. Ακόμη και όταν έσπασε το τσόφλι και αποδείχτηκε ότι το αβγό ήταν κλούβιο, φρόντισαν να ξεχάσουν γρήγορα την μπόχα. Πανηγύρισαν το πρωτάθλημα, όπως κι αν ήρθε, συγχώρεσαν τον άνθρωπο που τους το χάρισε και τον ευχαρίστησαν θερμά που τους ξεφτίλισε, αλλά την τελευταία στιγμή τους έδωσε το δικαίωμα να συνεχίσουν να κάνουν το χόμπι τους. Εξίσου αγνοί και εξίσου βιο-παλαιστές ήταν και οι Τούρκοι που βγήκαν στους δρόμους της Πόλης για να διαμαρτυρηθούν για τη σύλληψη του Γιλντιρίμ. Βέβαια, αγνοί ήταν και οι φίλαθλοι του Ηρακλή που πήγαν και ψήφισαν υπέρ του Μάκη Ψωμιάδη όταν προσφέρθηκε να σώσει την ομάδα τους από τον υποβιβασμό. Ήταν οι ίδιοι Ηρακλειδείς που εδώ και χρόνια αντισταθμίζουν την αγωνιστική μετριότητα της ομάδας τους με την περηφάνια ότι τουλάχιστον είναι καθαρή και έξω από τα κυκλώματα. Την κρίσιμη ώρα κατάπιαν την περηφάνια και προ-σέτρεξαν στο «μεσσία», έστω κι αν αυτός ήταν ήδη καταζητούμενος για ποινικά αδικήματα που προέκυψαν από στήσιμο αγώνων ποδοσφαίρου. Πιθανότατα το ίδιο ακριβώς να έκαναν όλοι οι αγνοί φίλαθλοι όλων των ομάδων. Αυτό μας διδάσκει η ιστορία της Croydon Athletic. Στην τελική, αυτό μας διδάσκουν οι παραβολές: ότι ποτέ δε διδασκόμαστε από αυτές. Ούτε από τα λάθη μας.
Αναδημοσίευση από το τεύχος Αυγούστου - Σεπτεμβρίου Νο1 του περιοδικού ΄Esquire΄.
Ωραίο!
ΑπάντησηΔιαγραφή