Τρίτη 7 Σεπτεμβρίου 2010

Αφρική: H μεγάλη ευκαιρία της Ευρώπης

Share

Με το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου να έχει τελειώσει εδώ και καιρό, οι φίλοι του αθλητισμού άφησαν τη Νότια Αφρική και έστρεψαν την προσοχή τους σε άλλα τουρνουά σε άλλες χώρες. Όμως, οι ευρωπαϊκές εταιρείες και οι επενδυτές πρέπει να κρατήσουν την προσοχή τους στραμμένη στην Αφρική, επειδή ο ανταγωνισμός στο εμπόριο θερμαίνεται σε όλη την ήπειρο.

Μια νέα έκθεση από το McKinsey Global Institute δείχνει ότι η Αφρική είναι σήμερα μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομικές περιφέρειες του κόσμου, δημιουργώντας σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες σε ένα ευρύ φάσμα βιομηχανιών. Όσοι εισέλθουν νωρίς μπορούν να αξιοποιήσουν το πλεονέκτημα.

Το συλλογικό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Αφρικής αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 4,9 τοις εκατό από το 2000 μέχρι το 2008, δύο φορές ο ρυθμός των προηγούμενων δύο δεκαετιών. Στην έκθεσή μας, Lions on the Move: Η πρόοδος και το δυναμικό των Αφρικανικών Οικονομιών, δείχνουμε ότι αυτό το κύμα ανάπτυξης ήταν ευρύ, ξεπερνώντας την παγκόσμια έκρηξη στις τιμές των εμπορευμάτων.

Ατενίζοντας το μέλλον, εκτιμούμε πως τουλάχιστον τέσσερις βιομηχανίες στην ήπειρο θα μπορούσαν να δημιουργήσουν από κοινού μέχρι και  2,6 τρισ. δολάρια σε ετήσια έσοδα έως το 2020, ή 1 τρισ. περισσότερα από σήμερα. Η μεγαλύτερη επιχειρηματική ευκαιρία των τεσσάρων βρίσκεται στα καταναλωτικά αγαθά και τις υπηρεσίες, και μετά στους φυσικούς πόρους, τη γεωργία και τις υποδομές.

Αυτές οι προβλέψεις αντικατοπτρίζουν την πρόσφατη οικονομική πρόοδο της Αφρικής και τις ισχυρές μακροπρόθεσμες προοπτικές. Η συνολική οικονομική παραγωγή της ηπείρου, η οποία εκτιμώνταν σε 1,6 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2008, τώρα είναι περίπου ίση με αυτή της Βραζιλίας ή της Ρωσίας. Αρκετοί παράγοντες υποδηλώνουν ότι αυτή η οικονομική δυναμική μπορεί να διατηρηθεί.

Ένα κύμα ειρήνης και οικονομικής μεταρρύθμισης

Για αρχή, η επιτάχυνση της ανάπτυξης της Αφρικής ήταν ευρέως διαδεδομένη, με το ΑΕΠ να αυξάνεται ταχύτερα σε 27 από τις 30 μεγαλύτερες οικονομίες- τόσο σε χώρες με σημαντικές εξαγωγές πόρων όσο και σε εκείνες χωρίς εξαγωγές πόρων. Η αύξηση των εσόδων από το πετρέλαιο, τα ορυκτά, και τους άλλους φυσικούς πόρους αντιπροσώπευε μόλις το 24 τοις εκατό της αύξησης από το 2000 μέχρι το 2008. Όλοι οι άλλοι τομείς επίσης συνέβαλαν, συμπεριλαμβανομένων των  χρηματοοικονομικών, του λιανικού εμπορίου, της γεωργίας και των τηλεπικοινωνιών.

Βασικό στοιχείο για την αύξηση της ανάπτυξης ήταν οι κυβερνητικές μεταρρυθμίσεις που δημιούργησαν μεγαλύτερη πολιτική σταθερότητα, βελτίωσαν το μακροοικονομικό περιβάλλον, και έδωσαν ενέργεια στο επιχειρηματικό περιβάλλον. Για παράδειγμα, πολλές χώρες έβαλαν τέλος στις θανάσιμες συγκρούσεις. Οι πολιτικοί επίσης μείωσαν τον πληθωρισμό, τα ελλείμματα του προϋπολογισμού, τους εμπορικούς φραγμούς, μείωσαν τους φόρους, ιδιωτικοποίησαν εταιρείες, και απελευθέρωσαν πολλούς τομείς, όπως ο τραπεζικός.

Ως αποτέλεσμα, αναδύεται ένας δυναμικός αφρικανικός επιχειρηματικός τομέας. Η ήπειρος έχει σήμερα περισσότερες από 1.400 εισηγμένες εταιρείες. Υπερηφανεύεται για πάνω από 100 εταιρείες με έσοδα άνω του 1 δισ. δολαρίων. Από το 2000, οι επιχειρήσεις τηλεπικοινωνιών έχουν υπογράψει πάνω από 316 εκατομμύρια νέους συνδρομητές κινητής τηλεφωνίας στην Αφρική- περισσότερο από το συνολικό πληθυσμό των ΗΠΑ. Οι τράπεζες και η λιανική ακμάζουν καθώς τα εισοδήματα των νοικοκυριών αναβαίνουν. Η κατασκευή ανθεί καθώς οι πόλεις αναπτύσσονται.

Η μελλοντική οικονομική ανάπτυξη της Αφρικής είναι πιθανό θα υποστηριχθεί από πολλές μακροπρόθεσμες τάσεις. Μεταξύ αυτών είναι η αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση για πετρέλαιο, χρυσό, διαμάντια, και άλλα αγαθά. Αυτή η ζήτηση αυξάνεται ταχύτερα στις αναδυόμενες οικονομίες του κόσμου, κυρίως στην Ασία και τη Μέση Ανατολή. Παρά τους ιστορικούς δεσμούς με την Ευρώπη, η Αφρική διεξάγει τώρα το ήμισυ του συνολικού της εμπορίου με τις αναπτυσσόμενες οικονομικές περιφέρειες- οι λεγόμενες συναλλαγές Νότου-Νότου. Οι οικονομίες της Ασίας συνολικά αντιπροσώπευαν το 28 τοις εκατό των συνολικών εμπορικών συναλλαγών της Αφρικής το 2008, περισσότερο από το διπλάσιο σε σχέση με το 1990. Κατά την ίδια περίοδο, το μερίδιο της Δυτικής Ευρώπης μειώθηκε από 51 τοις εκατό σε 28 τοις εκατό.

Αυξανόμενη αστικοποίηση, ηλιακή ενέργεια

Υπάρχει μεγάλη δυναμική για την Ευρώπη για την αναζωογόνηση των παλαιών δεσμών της με την Αφρική και για τη σφυρηλάτηση νέων.

Ένας τρόπος για να ξεκινήσει κανείς είναι να κοιτάξει πέρα από τις πρώτες ύλες της Αφρικής, στη μεγαλύτερη πηγή της μελλοντικής οικονομικής ανάπτυξης: την αύξηση των αφρικανικών καταναλωτών που ζουν σε πόλεις. Σήμερα, το 40 τοις εκατό των Αφρικανών ζουν σε πόλεις, ένα ποσοστό που είναι κοντά στο αντίστοιχο της Κίνας και συνεχίζει να επεκτείνεται. Η ήπειρος έχει ήδη 52 πόλεις με πληθυσμό μεγαλύτερο από 1 εκατομμύριο- αριθμό ισοδύναμο με τη Δυτική Ευρώπη- και αναμένεται να προσθέσει 32 μέχρι το 2030. Όπως και σε άλλες αναπτυσσόμενες οικονομίες, η αστικοποίηση στην Αφρική δημιουργεί θέσεις εργασίας, ενισχύει την παραγωγικότητα, και ανυψώνει τα εισοδήματα. Ο αριθμός των νοικοκυριών με διακριτικό εισόδημα προβλέπεται να αυξηθεί κατά 50 τοις εκατό κατά τα επόμενα 10 έτη, φθάνοντας τα 128 εκατομμύρια.

Οι δαπάνες των νοικοκυριών στην Αφρική ανήλθαν σε 860 δισεκατομμύρια δολάρια το 2008, περισσότερες από εκείνες της Ινδίας ή τη Ρωσίας. Οι καταναλωτικές αγορές της ηπείρου αυξάνονται ήδη δύο έως τρεις φορές ταχύτερα από εκείνες στις χώρες του ΟΟΣΑ και θα μπορούσαν να ανέλθουν στα 1,4 τρις  δολάρια σε ετήσιο εισόδημα μέχρι το 2020. Με τα μάτια τους στο βραβείο αυτό, πολλές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έχουν ήδη επεκταθεί και στην Αφρική: η Unilever (UL), η Standard Chartered (SCBFF) και η SABMiller (SBMRY) δραστηριοποιούνται ήδη σε δώδεκα η περισσότερες από τις πάνω από 50 χώρες της ηπείρου η καθεμία.

Η αστικοποίηση επίσης αυξάνει τη ζήτηση για επενδύσεις σε νέους δρόμους, σιδηροδρομικά συστήματα, καθαρό νερό, παραγωγή ενέργειας, καθώς και άλλα έργα υποδομής στην Αφρική. Ορισμένες εταιρείες βλέπουν πρόσθετες δυνατότητες για την Αφρική για να γίνει ένας εξαγωγέας καθαρής ενέργειας. Δείτε τη Desertec Industrial Initiative, που ξεκίνησε από μια κοινοπραξία ευρωπαϊκών εταιρειών, συμπεριλαμβανομένης της Siemens (SI), και η οποία στοχεύει στη μεταφορά ενέργειας προς την Ευρώπη από ένα δίκτυο ηλιακών εγκαταστάσεων και αιολικών πάρκων που θα κατασκευαστούν σε όλη την έρημο της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Το πρόγραμμα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει τεχνικά εμπόδια και θα χρειαστούν χρόνια για να υλοποιηθεί, αλλά η προσπάθεια θα μπορούσε να αποφέρει περίπου 400 δισεκατομμύρια δολάρια στις τοπικές επενδύσεις.

Ώριμη για μια "πράσινη επανάσταση;"

Πολλές εταιρίες, επίσης, βρίσκουν ευκαιρίες για να εξυπηρετήσουν τους ευρωπαίους πελάτες τους από την Αφρική. Στη Βόρεια Αφρική, πολλές χώρες χρησιμοποιούν την εγγύτητα και τους γλωσσικούς δεσμούς που έχουν με την Ευρώπη για να προσελκύσουν περισσότερες ξένες επενδύσεις στον τομέα του τουρισμού, τις offshore υπηρεσίες για τις επιχειρήσεις, και τη χαμηλού κόστους παραγωγή για εξαγωγή.

Η νέα εμπορική ζωντάνια της Αφρικής έχει επίσης πολλές άλλες δυνατότητες. Με το 60 τοις εκατό της παγκόσμιας ακαλλιέργητης εύφορης γης και με μια χαμηλή απόδοση των καλλιεργειών, η Αφρική είναι ώριμη για μια "πράσινη επανάσταση", όπως αυτές που έχουν αυξήσει τη γεωργική παραγωγή στην Ασία και τη Βραζιλία. Εκτιμούμε ότι η συνολική αξία της παραγωγής των τομέων πόρων της Αφρικής θα μπορούσε να αυξηθεί σταθερά, από 2 τοις εκατό έως 4 τοις εκατό το χρόνο, κατά την επόμενη δεκαετία.

Φυσικά, εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρές προκλήσεις και κίνδυνοι για την ανάπτυξη σε κάθε χώρα ξεχωριστά. Αλλά αν οι πρόσφατες τάσεις συνεχιστούν, η Αφρική θα διαδραματίζει ολοένα και σημαντικότερο ρόλο στην παγκόσμια οικονομία. Έως το 2040, η ήπειρος θα είναι το σπίτι για έναν στους πέντε από τους νέους κατοίκους του πλανήτη και θα έχει το μεγαλύτερο πληθυσμό σε ηλικία εργασίας στον κόσμο. Εάν η Αφρική μπορεί να δώσει στους νέους της επαρκή εκπαίδευση και δεξιότητες, αυτοί θα μπορούσαν να είναι μια σημαντική πηγή  κατανάλωσης και παραγωγής στα επόμενα χρόνια.

Τα στελέχη και οι επενδυτές από την Ευρώπη δεν έχουν την πολυτέλεια να αγνοήσουν τις τεράστιες οικονομικές δυνατότητες της Αφρικής. Ούτε μπορούν να υποθέτουν ότι οι παραδοσιακές σχέσεις θα εγγυώνται ένα πλεονέκτημα στον ανταγωνισμό. Υπάρχουν πολλοί νέοι παίκτες, αλλά και πολλές νέες ευκαιρίες για να μπουν στο παιχνίδι και να κερδίσουν πλεονέκτημα.

Οι συγγραφείς θέλουν να αναγνωρίσουν τη συμβολή των Norbert Dörr, Mutsa Chironga, Acha leke, Amine Tazzi-Riffi, και Arend Van Wamelen στο γραφείο της  McKinsey & Co στην Αφρική. Η πλήρης έκθεση που συζητήθηκε παραπάνω μπορεί να βρεθεί δωρεάν στο www.mckinsey.com / MGI.

Πηγή:www.capital.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...