Η οικονομία των ΗΠΑ αναθερμαίνεται αργά, αφήνοντας πίσω με κάθε μήνα που περνά τη χειρότερη οικονομική κρίση από τη Μεγάλη Ύφεση. Δεν χρειάζεται να πούμε ότι μια οικονομία που ανθεί είναι καλύτερη από μια σε ύφεση, αλλά οι εκτιμήσεις απέχουν πολύ από το να είναι ρόδινες. Αντ ΄αυτού, μιλάνε για χρόνια υποτονική ανάπτυξη και υψηλή ανεργία.
Δεν είναι δύσκολο να βρούμε απαισιοδοξία. Η Ευρωπαϊκή κρίση χρέους οδηγεί σε φόβους ότι η υπερχρεωμένη αμερικανική αυτοκρατορία θα έχει τα δημοσιονομικά προβλήματα της Ελλάδας. Οι εφημερίδες της χώρας είναι γεμάτες από προειδοποιήσεις ότι οι ΗΠΑ μπορεί να εμπλέκονται σε αυτό που ο ιστορικός Niall Ferguson από το Πανεπιστήμιο του Harvard αποκαλεί την "μοιραία αριθμητική αυτοκρατορική παρακμή" με το ομοσπονδιακό έλλειμμα σε μεταπολεμικό ρεκόρ, στο 9% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος και ένα εθνικό χρέος στα 13 τρισεκατομμύρια δολάρια, το οποίο αυξάνεται.
Συνολικά, από φόβους για τοξικούς κρατικούς χρεωστικούς τίτλους και μετάδοση στην ευρωζώνη σε έναν αυξανόμενο ομοσπονδιακό Λεβιάθαν, υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι.
Αναβίωση των "μαύρων κύκνων";
Ωστόσο, όλη αυτή η απαισιοδοξία μπορεί να είναι υπερβολική, καθώς οι σπόροι της οικονομικής ανάκαμψης μπορεί να βρίσκονται σε κάποια απροσδόκητα σημεία. Μέχρι τώρα έχετε ίσως ακούσει για τους "μαύρους κύκνους". Το προκλητικό μότο προέρχεται από ένα best seller βιβλίο από το συγγραφέα και επενδυτή Nassim Nicholas Taleb. Ένας μαύρος κύκνος είναι ουσιαστικά ένα απρόβλεπτο γεγονός που έχει μια δραματική επίδραση στην οικονομία και την κοινωνία. Έρχεται σε αντίθεση με τα ποσοτικά και μαθηματικά μοντέλα που χρησιμοποιούν οι περισσότεροι εμπειρογνώμονες για να προβλέψουν τη μελλοντική πορεία των χρηματοοικονομικών αγορών και της οικονομίας. Είναι σχεδόν παρήγορο να γνωρίζουμε ότι οι ανατροπές της ιστορίας μπορεί να ξεγελάσουν ακόμα και τις οικονομικές και ακαδημαϊκές αυθεντίες.
Οι μαύροι κύκνοι γενικά θεωρούνται αρνητικές εκδηλώσεις, κυρίως επειδή η τρομερή παγκόσμια οικονομική κρίση-την οποία δεν προέβλεψαν οι περισσότεροι ειδικοί-έκανε πολλούς επενδυτές να εκτιμήσουν το φαινόμενο.
Ωστόσο, δεν υπάρχει τίποτα εγγενώς κακό στους μαύρους κύκνους. Το απρόσμενο μπορεί να είναι θετικό. Όπως για παράδειγμα ο Netscape.
Η οικονομία των ΗΠΑ αναδύονταν με αργό ρυθμό από την ύφεση των αρχών της δεκαετίας του 1990. Ήταν μια ανάκαμψη με μεγάλη ανεργία. Όμως, η μικρή εταιρεία Netscape της Silicon Valley, η οποία διέδωσε το πρόγραμμα περιήγησης στο ίντερνετ που τώρα είναι ένα ουσιαστικό μέρος της καθημερινής μας ζωής έγινε εισηγμένη το 1995. Η ζήτηση για τις μετοχές της εταιρείας, που προσφέρονταν στα 28 δολάρια, ήταν τόσο ισχυρή που ανέβασε τις μετοχές μέχρι και στα 75 δολάρια και έκλεισε στα 58 δολάρια. Η έκρηξη των dot-com και η εποχή του διαδικτύου γεννήθηκαν εκείνη την ημέρα-ή τουλάχιστον πολλοί άνθρωποι ξαφνικά ονειρεύτηκαν δημιουργικές ευκαιρίες και τη δημιουργία πλούτου.
Η ώρα του mobile internet
Είναι αξιοσημείωτο το πόσο γρήγορα καθιερώθηκε η οικονομία του Internet κατά τα προσεχή έτη. Φυσικά, πολλές πρωτοποριακές ιντερνετικές εταιρείες χρεοκόπησαν, όπως ο online παντοπώλης Webvan, η Metricom Internet και ο online έμπορος Egghead.com. Όμως, πολλές επιχειρήσεις ευημερούν, συμπεριλαμβανομένων επώνυμων εταιρειών όπως η Amazon.com (AMZN), η Google (GOOG), και το eBay (EBAY). Το διάστημα 1995 – 2000, η οικονομία αυξάνονταν με ετήσιο ρυθμό πάνω από 4%, το ποσοστό ανεργίας έφθασε στο 4%, χαμηλά τριαντακονταετίας, και η παραγωγικότητα αυξήθηκε με ρυθμό 2,5%, σημαντικά υψηλότερο από το 1,4% των δύο προηγούμενων δεκαετιών.
Τα τεχνολογικά άλματα ικανά να αλλάξουν το παιχνίδι ήταν λιγοστά κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2000. Αντ ΄αυτού, τα χρήματα των επενδύσεων έμπαιναν σε ακίνητα και παράγωγα. Όμως, ένας νέος κύκλος μπορεί να φαίνεται στον ορίζοντα, που καταδεικνύεται από το γεγονός πως η μετοχή της Apple (AAPL) έφτασε σε υψηλότερη κεφαλαιοποίηση από την Microsoft (MSFT). Μπορεί αυτή να είναι η «στιγμή Netscape» για την αγορά του Mobile Internet; Τα iPod, iPhone, και iPad είναι απλά τα ορατά σύμβολα της ταχείας αποδοχής των ασύρματων δεδομένων-βίντεο, εικόνες, περιεχόμενο, και επικοινωνία-από ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία. Ο ανταγωνισμός είναι παγκόσμιος και υπάρχουν μεγάλοι παίχτες στις ΗΠΑ και στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων των Facebook, της Samsung Electronics της Νότιας Κορέας (005.930: KS), της Unicom της Κίνας (CHU), και της Rakuten από την Ιαπωνία (4755: JP).
«Το mobile internet θα δημιουργήσει περισσότερο πλούτο και θα καταστρέψει περισσότερο πλούτο από τον υπολογιστή mainframe, το μίνι-υπολογιστή, τον προσωπικό υπολογιστή και το Διαδίκτυο, τα τέσσερα προηγούμενα κύματα» της τεχνολογικής καινοτομίας, λέει ο David Darst, διευθύνων σύμβουλος και επικεφαλής επενδυτικής στρατηγικής στη Morgan Stanley (MS) Global Wealth Management. «Θα επηρεάσει τα πάντα, από τις Costco (COST) και Tesco (TESO) μέχρι τις FedEx (FDX) και JPMorgan Chase (JPM)."
Επιπλέον, καθώς τα κέρδη από το mobile internet κερδίζουν momentum, μια άλλη τεχνολογία μπορεί να έρθει στο επίκεντρο, χάρη σε μια προσεχή αύξηση της τιμής του πετρελαίου. Ναι, το πετρέλαιο είναι κάτω τον τελευταίο καιρό λόγω των αυξανόμενων ανησυχιών σχετικά με την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη. Παρ ΄όλα αυτά, με την παγκόσμια οικονομία να βγαίνει αργά από την ύφεση, είχε αυξηθεί περίπου 30%, από 67 δολάρια το βαρέλι το φθινόπωρο του 2009 σε 87 δολάρια τον Απρίλιο. Δεν είναι δύσκολο να δούμε το πετρέλαιο να αναρριχάται σε περίπου 100 δολάρια το βαρέλι με την σύγχρονη παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη. Και ο Charles Maxwell, αναλυτής ενέργειας στη Weeden & Co, βλέπει ακόμη υψηλότερες τιμές πετρελαίου αργότερα. Προβλέπει ότι η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου θα κορυφωθεί κάπου στο 2015 - 2020. Το πετρέλαιο θα φθάσει τα τουλάχιστον 150 δολάρια το βαρέλι το 2015 και θα μπορούσε να αγγίξει τα 300 μέχρι το 2020.
«Η μεγαλύτερη έκρηξη θα είναι η ενεργειακή απόδοση και η διατήρηση. Αυτά θα γίνονται όλο και πιο σημαντικά,» λέει. «Η ενεργειακή τεχνολογία θα είναι όπως η πληροφορική για την αγορά κατά τα τελευταία 30 χρόνια.»
Μια σειρά από επιχειρήσεις της πετρελαϊκής βιομηχανίας θα ωφεληθούν. Αλλά θα επωφεληθούν και εταιρείες όπως η General Electric (GE). Σχεδόν ό,τι κάνει η εταιρεία έχει ένα σημαντικό ενεργειακό στοιχείο, όπως συμπιεστές, μηχανές τρένων, και παρόμοια προϊόντα. Λέει ο Maxwell: «Θα υπάρχει η ανάγκη για τον εκ των υστέρων εξοπλισμό των υποδομών του κόσμου και των ΗΠΑ.»
Σίγουρα, οι δυνητικές ατμομηχανές οικονομικής ανάπτυξης που έχω αναφέρει εδώ δεν μπορεί να είναι εκπλήξεις για όλους. (Ίσως θα έπρεπε να τους αποκαλούμε μπλε κύκνους.) Αλλά το γεγονός παραμένει ότι οι καινοτομίες που ενισχύουν την οικονομία σπανίως λαμβάνουν το σχήμα που αναμένουμε.
Όπως είπε ο Yogi Berra, «είναι δύσκολο να κάνουμε προβλέψεις, ιδιαίτερα για το μέλλον.» Η πυρηνική ενέργεια, η νανοτεχνολογία και η βιοτεχνολογία ποτέ δεν ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες, για παράδειγμα. Παρ ΄όλα αυτά, την επόμενη δεκαετία, ο συνδυασμός του mobile internet και η ώθηση για την εναλλακτική ενέργεια θα μπορούσε να προκαλέσει το επόμενο κύμα της δημιουργικής καταστροφής, της υποβλητικής αλληγορίας του οικονομολόγου Joseph Schumpeter για τη διαδικασία με την οποία οι νέες τεχνολογίες, οι νέες αγορές, καθώς και οι νέοι οργανισμοί υποκαθιστούν τους παλιούς .
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου